Financiële attitudes in kaart: opvallende regionale verschillen in financieel gedrag

Vlamingen nemen hun financiële toekomst duidelijk actiever in handen dan de rest van het land, dat blijkt uit een recente studie van ING. Ze sparen structureel, beleggen vaker en hechten meer waarde aan professioneel financieel advies. Zo zegt bijna de helft van de Vlamingen momenteel te beleggen, tegenover 30% van de Walen. In Vlaanderen ligt de focus vooral op aandelen en beleggingsfondsen, terwijl in Wallonië vastgoed de meest gekozen spaar- en beleggingsvorm blijft.

Financiële kennis: Vlaanderen aan kop

Vincent Juvyns

De financiële kennis ligt in Vlaanderen beduidend hoger. Vlamingen scoren gemiddeld 6,7 op 10 op algemene financiële kennis, tegenover een 6 op 10 bij Franstaligen. Op beleggingskennis is de kloof nog groter: 52% van de Vlamingen haalt een hoge score, tegenover 20% in Wallonië. Opvallend genoeg onderschatten veel Vlamingen hun eigen kennis, terwijl Brusselaars hun kennis juist vaker overschatten. Brusselaars blijken het meest actief bezig met hun financiële toekomst. 70% belegt, maar het risico op overmoed ligt er hoger. Vlaams-Brabanders zijn de voorzichtigste spaarders: 43,9% beschikt over een buffer van meer dan zes maanden nettoloon. In West-Vlaanderen is de beleggingsinteresse het laagst, terwijl Limburgers opvallend vaak financieel advies inwinnen en grotere bedragen beleggen.

Realistische kijk op de beurs

De perceptie van de beurs verschilt per regio. ​ Slechts 49% van de Vlamingen beschouwt de beurs als een ‘casino’, tegenover 58% van de Walen. ​ Bovendien geven Vlamingen vaker aan te beleggen om hun geld te beschermen tegen inflatie, wat getuigt van een bewustzijn van macro-economische risico’s en het belang van vermogensbehoud.

Sparen en pensioensopbouw

Vlamingen tonen ook discipline in sparen: 29% van de mannen en 23% van de vrouwen spaart maandelijks een vast bedrag. Daarnaast blijkt dat Vlamingen hun pensioen vaker voorbereiden via gerichte beleggingen: 18% belegt met het oog op pensioenopbouw, tegenover 14% in Wallonië. Volgens Vincent Juvyns, beleggingsexpert bij ING, bevestigen deze cijfers een positieve trend. “De Vlaming toont een combinatie van nuchterheid, spaarzin en een groeiende interesse in beleggen. De hogere financiële kennis is een sterke troef, maar het is essentieel om het zelfvertrouwen te vergroten en de bestaande kennis effectief in te zetten voor een veerkrachtige financiële toekomst. De focus op inflatiebescherming en pensioen via beleggen zijn positieve signalen.”

Brussels Hoofdstedelijk Gewest: Actief en divers maar soms te zelfverzekerd

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn inwoners opvallend proactief bezig met hun financiële toekomst: 34,8% noemt zichzelf actief en 15,6% zelfs zeer actief, wat significant meer is dan in Vlaanderen en Wallonië. Deze proactieve houding vertaalt zich ook in beleggingsgedrag: 70% van de Brusselaars belegt, tegenover 60% van de Vlamingen en 47% van de Walen. Brusselaars raadplegen bovendien meerdere bronnen voor financiële informatie en hebben de breedste spreiding in hun beleggingsportefeuilles. Toch overschatten ze hun eigen financiële kennis vaker dan inwoners van andere provincies. Meer dan 40% gelooft ten onrechte dat cryptomunten een wettelijk erkend betaalmiddel zijn, wat kan leiden tot risicovolle beslissingen. Opvallend is ook dat Brusselaars vaker met vrienden en familie over geldzaken praten. “Het is fantastisch om te zien hoe proactief Brusselaars met hun geldzaken omgaan en hoe ze diverse bronnen raadplegen. Echter, de overschatting van de eigen kennis en het misverstand over cryptomunten tonen aan dat er nog steeds een grote nood is aan betrouwbare en objectieve financiële educatie om risico's te vermijden,” zegt Vincent Juvyns.

Vlaams-Brabanders: Een voorbeeld voor de rest van het land

Vlaams-Brabanders zijn de meest voorzichtige spaarders van Vlaanderen.43,9% heeft meer dan zes maanden nettoloon als reserve, de hoogste score van alle Vlaamse provincies. Eén op de drie beschikt zelfs over een buffer van meer dan twaalf nettomaanden. “Deze cijfers bevestigen het beeld van de Vlaams-Brabander als financieel bewuste burger. Naast structureel sparen bouwen ze een aanzienlijke reserve op, waarmee ze voorbereid zijn op onverwachte omstandigheden, een voorbeeld voor de rest van het land,” aldus Vincent Juvyns.

Antwerpen: Nuchter, pragmatisch en kritisch ​

Antwerpenaren zijn vaak sceptisch over financiële trends en hebben het minste vertrouwen in zogenaamde finfluencers, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Brusselaars. Ze onderschrijven ook minder vaak het idee dat de beurs een ‘casino’ is, wat wijst op een realistische kijk op beleggen. Hoewel Antwerpenaren gemiddeld minder vaak actief met hun financiële toekomst bezig zijn, beleggen ze bovengemiddeld met het oog op pensioenopbouw. “De Antwerpenaar laat zich niet meeslepen door financiële hypes. Hun pragmatische aanpak en realistische kijk vormen een sterke basis voor weloverwogen financiële beslissingen,” aldus Vincent Juvyns.

Limburg: Vertrouwen op experts en beleggen met grotere bedragen

Limburgers hechten veel waarde aan gespecialiseerd financieel advies. Een kwart van de Limburgers raadpleegt een adviseur, wat meer is dan in andere provincies. Opvallend is dat Limburgers de bankier minder vaak als voornaamste bron aanduiden en vaker specifiek op zoek gaan naar gespecialiseerde financiële experts. Ze praten ook vaker met hun buren over beleggen. Limburgers behoren tot de meest actieve pensioenbeleggers en beleggen vaker grotere bedragen. Hun maandelijkse beleggingsbudget ligt vaak tussen €251 en €500, wat hoger is dan het nationale gemiddelde. “Limburgers vertalen professioneel advies in concrete actie. Hun bereidheid om substantiële bedragen te beleggen benadrukt het belang van kwalitatieve, op maat gemaakte financiële dienstverlening,” zegt Vincent Juvyns.

Oost-Vlaanderen: Maandelijks sparen en realistisch beleggen

Oost-Vlamingen zijn consequente spaarders. Ze hebben een nuchtere blik op beleggingen en beleggen bovengemiddeld vaak in functie van hun pensioen. In tegenstelling tot veel andere Belgen onderschatten zij hun eigen financiële kennis niet. “De Oost-Vlaming toont dat financiële discipline en proactieve pensioenplanning hand in hand gaan. Hun realistische kijk op beleggen ondersteunt duurzame financiële vooruitgang,” aldus Vincent Juvyns.

West-Vlaanderen: voorzichtigheid troef

West-Vlamingen zijn minder actief bezig met hun financiële toekomst en tonen minder interesse in beleggen. ​ Ze hanteren een voorzichtige houding tegenover financiële risico’s. “De resultaten in West-Vlaanderen tonen een zekere terughoudendheid als het gaat om financiële planning en beleggen. Het is belangrijk om te begrijpen welke factoren hieraan bijdragen en hoe we het vertrouwen en de kennis kunnen vergroten om ook deze groep te stimuleren in hun financiële toekomst te investeren,” zegt Vincent Juyvns.

Wallonië: ​ Actieve planners met hardnekkige misvattingen over beleggen

In Wallonië geven meer mensen aan actief bezig te zijn met hun financiële toekomst dan in Vlaanderen (37% tegenover 31%), wat wijst op een sterke intentie tot financiële planning. Toch gaan deze ambities vaak gepaard met uitdagingen. Zo zegt 14% van de Walen niet te kunnen sparen, wat een hoger percentage is dan in Vlaanderen, en 39% beschouwt zijn financiële kennis als beperkt. Slechts 30% van de Walen belegt momenteel, en 58% ziet de beurs als een soort casino. Daarnaast denkt 45% dat beleggen enkel mogelijk is met grote bedragen. Deze misvattingen vormen een belangrijke drempel voor bredere participatie. Tegelijkertijd groeit de interesse in alternatieve investeringsvormen, zoals private equity, vooral in de provincie Namen.