Navbar logo new
AXA IM: Pensioenfondsen moeten nu doorpakken met klimaatproof maken van portefeuilles
Calendar05 Oct 2021
Thema: ESG
Fondshuis: AXA

Het is ‘code rood voor de mensheid’. De onheilspellende waarschuwing in het jongste VN-klimaatrapport dat de opwarming van de aarde uit de hand loopt, voert de druk op Nederlandse pensioenfondsen op om hun beleggingsportefeuilles verder te decarboniseren.

Het opschonen en vergroenen van de portefeuilles van de €1.700 miljard grote pensioensector, mede onder druk van de Europese Green Deal, komt op een moment dat de fondsen zich opmaken voor een ‘grote rotatie’ in hun beleggingsmix als gevolg van de herziening van het pensioenstelsel. Er kan de komende jaren voor wel €300 miljard aan ultra lage of negatief renderende staatsobligaties verruild worden voor andere beleggingen, vooral bedrijfsobligaties, zo verwacht AXA Investment Managers.

Hoe door deze storm te navigeren stond centraal tijdens een door AXA IM georganiseerde online roundtable over klimaatverandering en de gevolgen hiervan voor de beleggingen van pensioenfondsen.

Volgens Willemijn Verdegaal, co-head Climate & ESG solutions bij Ortec Finance, een wereldwijde leverancier van technologie en oplossingen voor het nemen van investeringsbeslissingen, heeft het klimaatrapport het gevoel van urgentie nog verder vergroot. Het verhoogt de lat voor pensioenfondsen en andere asset owners om nog sneller te handelen dan ze misschien al van plan waren.

Marktschokken

De kans dat de transitie naar een ‘net zero’ of klimaatneutrale economie op een ordelijke wijze zal verlopen is volgens haar namelijk klein, vooral vanwege de grootschalige aanpassingen die nodig zijn in de reële economie. Pensioenfondsen moeten eigenlijk al vanaf 2022 rekening houden met ‘schokken’ in de markt, wat voor pensioenfondsen veel stress met zich meebrengt in het nakomen van hun verplichtingen.

Bruno Bamberger, die zich als Solutions Strategist bij AXA IM bezighoudt met vastrentende mandaten voor institutionele beleggers, zei dat klimaatgerelateerde risico’s nog altijd niet volledig zijn ingeprijsd door de markt en dat pensioenfondsen deze risico’s daarom moeten meenemen in hun beleggingsbeslissingen.

Portfolio managers hebben volgens hem verschillende ‘tools’ om klimaatrisico’s te integreren. Een daarvan – engagement, ofwel de dialoog aangaan met bedrijven - groeit daarbij aan belang. Om het zo effectief mogelijk te laten zijn, moet engagement op alle niveaus plaatsvinden.

Klimaatdashboard

Om de doelen van het Parijs-akkoord te behalen, is het voor beleggers van essentieel belang om te begrijpen waar die risico's zich bevinden, hoe krachtig ze kunnen zijn en hoe ze zich in de loop der tijd waarschijnlijk zullen ontwikkelen. Daar zijn verschillende databronnen voor nodig.

Bamberger: ‘Wij combineren deze gegevens tot een overkoepelend klimaatdashboard dat institutionele beleggers de mogelijkheid biedt om hun allocaties in de loop van de tijd aan te passen en erop te vertrouwen dat ze hun portefeuilles beter beschermen tegen een van de grootste risicofactoren van onze tijd.’

Next frontier in quant beleggen

Paul Flavier, die zich als Head of Rosenberg Equities bij AXA IM bezighoudt met het beheren van aandelenportefeuille op een systematisch wijze, sprak over ESG-data als de ‘next frontier’ in quant-beleggen. Onder meer met gebruik van geavanceerde technieken zoals natural language processing lukt het Rosenberg beleggingsthema’s te identificeren.

Bedrijven met zogenoemde ‘stranded assets’, ofwel bedrijfsactiva die waardeloos dreigen te worden, noemde hij een beleggingskans. ‘Een goed voorbeeld zijn oliemaatschappijen met hun netwerk van benzinestations. Je zou dat kunnen zien als een stranded asset, maar je zou dat ook kunnen zien als een formidabele groeimogelijkheid als je al deze benzinestations ombouwt tot oplaadstations. Wij proberen met een data-gedreven proces de stranded assets te identificeren die zullen veranderen in innovation assets.’

‘Desinvesteren was logische vervolgstap’

Daan Spaargaren, strateeg verantwoord beleggen bij PME, lichtte de recente verkoop van alle fossiele beleggingen door het pensioenfonds toe. Het besluit tot desinvesteren – en de vrijkomende middelen te investeren in bedrijven die de energietransitie bevorderen - noemt hij een logische vervolgstap in het klimaatbeleid van het fonds.

‘Engagement kan geen rechtvaardiging zijn voor het belegd blijven in bepaalde bedrijven. We hebben bij olie- en gasbedrijven de afgelopen jaren niet genoeg resultaten gezien als gevolg van onze engagement-inspanningen. Ze bewegen te langzaam, en de ambities die ze uitspreken gaan over het volgende decennium, niet over dit decennium, terwijl we allemaal weten dat nu de grootste stappen gezet moeten worden. Er is geen tijd te verliezen.’

Verdegaal haakte hierop in door te zeggen dat het verstandig is om nu al afscheid te nemen van bedrijven die geen geloofwaardige businesscase hebben over een termijn van tien jaar, ook al is ze een groot aanhanger van engagement. Andere maatregelen die pensioenfondsen nu al kunnen nemen om hun portefeuilles te beschermen tegen klimaatverandering zijn volgens haar het ‘de-risken’ van portefeuilles om ze weerbaar te maken tegen verhoogde volatiliteit, te lobbyen bij de overheid, zodat deze begrijpt dat de transitie naar ‘net zero’ in hun lange termijn belang is, en de portefeuille te scannen op fysieke risico’s, dus waar pensioenfondsen de gevolgen gaan zien van 1,5 graden Celsius opwarming.