Duizenden jaren lang hebben mensen vertrouwd op fysiek geld om handel te drijven. Schelpen, meteorietscherven, levende dieren, edelstenen en vellen moerbeiboomschors hebben op verschillende momenten als ruilmiddel gediend. Meer recentelijk hebben bankbiljetten en munten die rol overgenomen. Maar het zoeken naar muntjes in de broekzak lijkt voorbij, stelt Tim Garratt, partner bij Baillie Gifford: “Door de coronapandemie is onze afhankelijkheid van contant geld plotseling afgenomen. In plaats daarvan maken we gebruik van digitale portemonnees, smartphone-transacties en een reeks digitale betaaldiensten die meer financiële flexibiliteit mogelijk maken.”
 Tim Garratt |
Het einde van cash
De wereldwijde betaalmarkt bedroeg in 2019 – dus vóór de pandemie – 35 biljoen dollar, maar volgens een studie is het gebruik van bankbiljetten en munten aan de kassa's in 2020 met ongeveer een derde gedaald ten opzichte van het voorgaande jaar. “De coronapandemie veegde een half decennium aan verandering samen in één jaar en veranderde de manier waarop mensen geld uitgeven waarschijnlijk voorgoed. Sommige van de betaalbedrijven die deze golf van technologische en gedragsveranderingen aansturen, kunnen echte uitschieters worden in termen van groei”, meent Garratt. Maar nu er een enorme hoeveelheid kapitaal naar dit soort bedrijven vloeit, is een uitdaging voor beleggers om die bedrijven die echt voorop lopen al in een vroeg stadium te herkennen.
Adyen en Stripe zijn twee voorbeelden van dergelijke betaalbedrijven. Beide dragen bij aan het versterken van de grootste merken op het internet. Garratt: “Toen Netflix in 2016 uitbreidde naar maar liefst 130 landen tegelijk, was het de infrastructuur van Adyen die de videostreamer in staat stelde vlot nieuwe abonnees te accepteren, die hun abonnementsgeld in lokale valuta konden betalen met uiteenlopende betaalmethoden. De focus van Stripe ligt op het leveren van diensten aan kleinere bedrijven. Zo gebruiken de klanten van Shopify de technologie en analysediensten van Stripe om rekeningen te betalen, uitgaven bij te houden en hun cashflow te controleren. “Stripe ontwikkelt zich dus tot een breed platform dat bedrijven van allerlei pluimage in staat stelt gemakkelijk toegang te krijgen tot en te experimenteren met fintech”, stelt Garratt.
Geen ‘late’ kosten
De opkomst van ‘buy now, pay later’-bedrijven vormt nog een ontwrichtende kracht. “Deze bedrijven vertegenwoordigen momenteel een relatief klein deel van alle online aankopen, maar hebben het potentieel om de komende jaren de traditionele creditcardsector te ontwrichten”, stelt Garratt.
Affirm speelt hierin een leidende rol en is vastbesloten de sector op te schonen die in het verleden enigszins ondoorzichtig was en gekenmerkt werd door twijfelachtige praktijken. Affirm biedt veel meer transparantie en veel consumenten betalen geen rente over de leningen die zij verstrekt. In plaats daarvan verdient Affirm geld door online-verkopers een commissie in rekening te brengen. De verkopers zijn bereid dit te betalen omdat het een verschil kan maken bij het realiseren van een verkoop. In het geval van Affirm's samenwerking met Peloton, bijvoorbeeld, betalen klanten geen rente als ze de apparatuur volledig afbetalen binnen een overeengekomen termijn van maximaal 43 maanden.
Programmeerbaar geld
Het evoluerende ecosysteem van cryptovaluta biedt een nieuwe kans door waardeoverdrachten mogelijk te maken die de traditionele betalingsroutes volledig omzeilen. Blockstream is een van de bedrijven die proberen een nieuwe financiële infrastructuur te ontwikkelen door financiële diensten te bouwen bovenop het Bitcoin-netwerk. Dit bedrijf wordt geleid door Adam Back, een van de weinige crypto-specialisten naar wie verwezen wordt in Satoshi Nakomoto's baanbrekende Bitcoin-witboek. Zijn focus ligt op het steeds gemakkelijker maken voor particulieren en bedrijven om hun digitale activa te beveiligen en te verhandelen, en – nog belangrijker – op het verbeteren van de energie-efficiëntie van het bitcoin-mijnproces.
Sommigen zullen ongetwijfeld het verlies van fysiek geld betreuren. Hoewel het niet past bij deze tijd om een stuk gegoten metaal, bedrukt papier of zelfs een koe in te ruilen voor goederen en diensten, elke transactie geeft op die manier wel een gevoel van tastbaarheid. “Maar voor beleggers die naar de toekomst kijken, zijn de paradigmaverschuivingen in de financiële wereld even opwindend als democratiserend, met enorme groeikansen voor de bedrijven die voorop lopen in de ontwrichting”, aldus Garratt.
