Voor de meeste beleggers is de rol van aandelen in een beleggingsportefeuille redelijk duidelijk: je koopt een stukje van een bedrijf en profiteert daarmee van de winst van datzelfde bedrijf. Bij obligaties ligt dat anders. Veel beleggers begrijpen dit veelgebruikte, toegankelijke beleggingsinstrument niet helemaal, terwijl obligaties een grote bijdrage kunnen leveren bij het behalen van je beleggingsdoelstellingen, stelt Kunal Mehta, hoofd van het obligatieteam van Vanguard Europe.

Wat is een obligatie precies?

Als je een obligatie koopt, neem je een deel van de schuld van een bedrijf of een overheid over. Als belegger leen je dus geld uit aan de zogenaamde emittent, dat is de organisatie die een obligatie uitgeeft. In ruil daarvoor krijg je voor een vastgestelde periode een bepaald rentepercentage uitgekeerd. Op het einde van de looptijd van de obligatie krijg je als belegger het volledige bedrag terug.

Obligaties worden over het algemeen verkocht via investeringsbanken, maar nieuwe staatsobligaties worden meestal eerst verkocht of 'uitgegeven' via een veiling. De kopers zijn vaak andere financiële instellingen, zoals verzekeringsmaatschappijen, pensioenfondsen en fondsbeheerders, maar soms ook individuele beleggers.

Overeenkomsten tussen aandelen en obligaties

Zodra een bedrijf of een overheid een obligatie uitgeeft, komt de obligatie op de obligatiemarkten terecht. Obligaties kunnen dan diverse keren worden doorverkocht aan verschillende eigenaars, waarbij de waarde kan stijgen of dalen.

De totale waarde van de obligatiemarkten bedraagt momenteel ongeveer 110 miljard euro. Daarmee hebben ze een grotere omvang dan de wereldwijde aandelenmarkten. Net als aandelenfondsen kun je ook via obligatiefondsen beleggen. Zo'n fonds bundelt honderden of duizenden verschillende obligaties. De prestaties hiervan worden nauwkeurig bijgehouden. Daardoor kun je de prestaties van obligatiefondsen gemakkelijk vergelijken met andere beleggingsproducten.

Verschillen tussen aandelen en obligaties

Waar je bij aandelen niet precies weet welk rendement je behaalt, ontvang je bij obligaties gegarandeerd het volledige bedrag binnen een bepaalde tijd terug en daar komt nog rente bovenop. Bovendien bewegen aandelen- en obligatiekoersen vaak (maar niet altijd) in tegenovergestelde richtingen en in verschillende mate: wanneer aandelenkoersen stijgen, dalen obligatiekoersen en andersom. Aandelen hebben op de lange termijn betere resultaten opgeleverd dan obligaties, maar omdat aandelenkoersen volatieler zijn, ligt het risico op verlies bij aandelen hoger. Obligatiekoersen zijn daarom over het algemeen stabieler.

Kortom, wanneer je een obligatie koopt, leen je tijdelijk geld uit aan een bedrijf of een overheid. Dit krijg je na een bepaalde periode terug en over de uitgeleende som geld wordt bovendien rente uitgekeerd. Daardoor zijn obligaties minder risicovolle beleggingen dan aandelen. Ze kunnen je portefeuille stabiliseren wanneer je aandelen minder goed presteren.