Door Maritza Cabezas, beleggingsstrateeg bij Triodos Investment Management

In de afgelopen decennia is de participatiegraad van vrouwen in de wereldwijde beroepsbevolking gestegen, maar die ligt nog lang niet op hetzelfde niveau als die van mannen. Een economie kan niet optimaal functioneren als de helft van de bevolking geen effectieve bijdrage kan leveren. Op de vraag of ze liever betaald werk doen, voor hun gezin zorgen of beide, antwoordde maar liefst 70% van de vrouwen wereldwijd dat ze liever betaald werk doen, ongeacht hun arbeidsstatus.

De realiteit is dat slechts 47% van de vrouwen actief is op de huidige arbeidsmarkt, tegenover 72% van de mannen. Terwijl in de meeste geavanceerde economieën de participatie van vrouwen de afgelopen jaren licht is gestegen, is deze in enkele van de grootste opkomende economieën gedaald (zie de grafiek hieronder). De participatiegraad van vrouwen in India is met 27% een van de laagste en vertoont ook een scherpe daling. Belemmeringen voor de arbeidsparticipatie van vrouwen zijn onder andere culturele en economische factoren, maar ook het ontbreken van een gezinsvriendelijk beleid, zoals ouderschapsverlof en ondersteuning van kinderopvang.

De lage arbeidsparticipatie van vrouwen, vooral in sommige opkomende economieën, verdoezelt het feit dat veel vrouwen wel degelijk werken, maar in beroepen die niet worden betaald en niet worden erkend in de officiële nationale boekhoudsystemen of statistieken. Dit heeft veel te maken met de traditionele rol van vrouwen in het gezin. Vrouwen werken vaak lange uren die niet worden meegerekend, en ze worden er vaak toe aangezet hun werk in te korten of helemaal te stoppen met werken om hun huishoudelijke verantwoordelijkheden op te nemen. Daarnaast zijn vrouwen ook oververtegenwoordigd in de informele sector, waar activiteiten niet worden gerapporteerd en niet worden gereguleerd.

Daarentegen zijn de formeel werkende vrouwen sterk vertegenwoordigd in de gezondheidszorg en de kinderopvang. Hier ligt het aandeel van vrouwen in de werkgelegenheid boven de 90%, gevolgd door onderwijs en opleiding, waar het aandeel rond de 70% ligt, en door diensten in de voedingsmiddelenindustrie en aanverwante activiteiten met ongeveer 60%. Landbouw en aanverwante activiteiten worden volgens deze statistieken voornamelijk gedomineerd door mannen. In veel opkomende economieën hebben vrouwen die op het land werken geen landeigendom en dus geen toegang tot financiering, waardoor ze terechtkomen in ondersteunende functies, grotendeels onbetaald of als seizoensarbeiders.

Toch dragen vrouwen, of ze nu formeel of informeel werken, enorm bij aan het welzijn van de samenleving en een goed functionerende economie.

Het hebben van betaald werk is belangrijk voor het individuele welzijn en de empowerment van vrouwen, evenals voor het welzijn van samenlevingen. Stabiel betaald werk voor vrouwen zorgt voor extra inkomen voor het gezin en ondersteunt de financiële stabiliteit voor het grootbrengen van een gezin. En omdat vrouwen meestal werken als verzorgers, opvoeders, artsen, zorgverleners en voedselleveranciers, ondersteunen ze het bredere welzijn van samenlevingen. Geld is een belangrijk instrument voor de emancipatie van vrouwen. Financiële instellingen bevinden zich daarom in een goede positie om hieraan bij te dragen, maar ze moeten van gendergelijkheid een van hun prioriteiten maken. Als we betere en gelukkiger samenlevingen willen, hebben vrouwen alle steun nodig die ze kunnen krijgen om economieën naar hun volle potentieel te brengen.

Financiering van vrouwen in de agribusiness - een oproep tot actie

Vrouwen zijn cruciale actoren in kleinschalige waardeketens in de agribusiness en in de zelfvoorzienende landbouw. In Afrika zijn vrouwen actief in de hele voedselwaardeketen, van het planten, verbouwen en oogsten tot de verwerking, logistiek en verkoop van voedsel. Vrouwen hebben echter beperkte toegang tot financiering en informatie om de productie- en distributiemethoden te verbeteren. En om de arbeidsmarkt te betreden hebben ze toegang nodig tot familiale hulp, inclusief kinderopvang en hulp van hun partners bij het delen van de gezinstaken.

Bovendien is minder dan 20% van de landeigenaren in de wereld vrouw. In feite beperkt bijna 40% van de wereldeconomieën nog steeds de eigendomsrechten van vrouwen, wat ook hun toegang tot krediet ernstig belemmert. Ze krijgen minder dan 10% van de kredieten voor kleine landbouwbedrijven en slechts 1% van de totale kredieten voor de landbouwsector. Dit maakt het moeilijk voor vrouwen om formeel aan de slag te gaan in de agrosector.

Investeren in vrouwen is ook financieel interessant. Er zijn aanwijzingen dat microfinancieringsleningen die gericht zijn op vrouwen hoge terugvorderingspercentages hebben. Vrouwen zijn betere spaarders dan mannen, zijn beter in het terugbetalen van leningen en zijn meer bereid om effectieve groepen te vormen om spaargelden te verzamelen en de kosten van het verstrekken van veel kleine leningen te verlagen./p>