Het snel veranderende Vietnam heeft alles in huis om een leidend Aziatisch groeiland te worden

In Ho Chi Minh City, voorheen Saigon, rijdt een eindeloze stroom auto's en motorfietsen kriskras door onoverzichtelijke zijstraten en over brede boulevards. Dit ingewikkelde samenspel oogt als een complete chaos, maar het werkt wel. Roderick Snell, manager van het Asia ex-Japan fonds van Baillie Gifford valt op dat de grootste stad van Vietnam anders aanvoelt dan de laatste keer dat hij er was, maar waarom? "Eén tastbare verandering is de toegenomen verhouding tussen vierwielig en tweewielig verkeer. Meer in het algemeen ervaar ik een stad die zich heeft ontwikkeld van opkomende markt metropool naar een meer doorontwikkelde stad. Ho Chi Minh City is nog steeds een prettige en betaalbare stad, maar de bars en restaurants worden chiquer. De stad functioneert beter dan ik me herinner," zegt hij.

Vietnam is misschien wel het beste structurele groeiverhaal van alle landen in Azië. Het is waarschijnlijk een uitzondering op de regel dat de meeste opkomende markten, net als Thailand of Maleisië, blijven hangen in de 'middeninkomensval' van ongeveer $ 10.000 per hoofd van de bevolking. "Vietnam zit daar met $4.000 nog ver onder, maar de levendigheid van Saigon en de doelgerichtheid van de Vietnamezen die naar voren kwam tijdens mijn ontmoetingen met bedrijven, economen en bankiers suggereren dat het land zich op het snelle groeipad bevindt van andere Aziatische tijgers als Zuid-Korea en Taiwan," zegt Snell.

Goed gepositioneerd

Vietnam heeft als voordeel dat het over 2.000 mijl kustlijn beschikt op de maritieme handelssnelweg tussen Oost-Azië en het westen, goede relaties met China en de VS onderhoudt (een zeldzame ‘dubbel’) en een jonge, goed opgeleide beroepsbevolking heeft. Daarnaast is Vietnam een één-partijstaat -weliswaar minder top-down dan China-, waarvan de regering er alles aan gelegen is om dingen voor elkaar te krijgen en alles zal doen wat nodig is om een succesvol exportland te zijn.

Dat omvat ook het bouwen van een infrastructuur, zoals havens, wegen en toeleveringsketens, die een snelle vooruitgang in de hand werken. "Vietnam heeft op een slimme manier een goede toeleveringsketen gecreëerd, met alle onderdelen en logistieke structuur die ervoor zorgen dat de fabrieken die smartphones of sportschoenen maken zeer productief en efficiënt zijn," zegt Snell.

En de timing is zeer gunstig. De door Covid gesloten Chinese havens hebben veel offshore producenten doen beseffen dat vertrouwen op één land erg risicovol is. Naarmate China zich de komende decennia verder opwerkt in de waardeketen, zal er waarschijnlijk voor een paar biljoen dollar aan laagwaardige productie vertrekken naar het buurland. Dit verklaart deels waarom de grote exporteurs buitenlandse merken zijn. Samsung is verreweg de grootste exporteur van Vietnam en heeft de afgelopen zes jaar ongeveer 12 miljard dollar in het land geïnvesteerd.

"Er zijn nog niet veel Vietnamese exporteurs van enige omvang waarin Baillie Gifford kan investeren", zegt Snell. "Een uitzondering is Vinh Hoan, 's werelds grootste producent van diepgevroren vis pangasius, ook wel bekend als meerval, smakelijker omgedoopt tot bassa. Deze witte vis is een steeds populairdere bron van eiwitten en Vinh Hoan heeft grote wereldwijde klanten, waaronder Tesco, Aldi en Walmart."

"Voor de rest zoeken we naar binnenlandse groeiaandelen die worden gestimuleerd door een groeiende welvaartsgolf en een opkomende middenklasse. Een voorbeeld is Mobile World, dat goed is voor ongeveer 50 procent van de lokale verkoop van mobiele telefoons en een groeiende supermarktketen beheert. We zoeken ook naar de beste outsourcingbedrijven in Vietnam, zoals FPT, de Vietnamese leider op het gebied van IT en telecom en een wereldwijde krachtpatser voor digitale diensten. Zijn grootste markt is Japan, waar het leverancier is van Sony, Hitachi en Panasonic."

Van boerderijen naar bedrijven

Tussen de hoofdstad Hanoi en de noordelijke havenstad Haiphong ligt een gigantisch bedrijvenpark waar de Vietnamezen erg trots op zijn: de Bac Ninh Industrial Zone. De achtergrond van dit industriegebied wordt niet gevormd door bergen en groene rijstvelden, maar door vlakke landbouwgrond. Het is wellicht een saai landschap, maar wel een waarvan de productiviteit de basis heeft gelegd voor het huidige succes van het land.

Dankzij de communistische landverdeling en de daaropvolgende markthervormingen werd de Vietnamese landbouw winstgevend en concurrerender. De productiviteit was veel hoger dan die van de buurlanden in Zuidoost-Azië en zorgde voor het kapitaal en de arbeidskrachten die de bloeiende productiesector hielpen opstarten. ​ ​

Nu wordt deze oude, door boeren bewerkte vlakte omringd door keurige wegen, rotondes en goed onderhouden begroeiing en staan er enorme hangarachtige fabrieken van multinationals als Canon, Microsoft, Samsung, Foxconn. Snell vraagt zich af of er de volgende keer dat hij hier komt meer Vietnamese bedrijven tussen zitten. Hij heeft het gevoel van wel: "Achter deze rijen enorme bedrijfsgebouwen en omliggende parkeerterreinen strekken de velden zich uit tot aan de horizon en bieden eindeloze ruimte voor verdere groei."