Navbar logo new
Jupiter: 'Gesmeed in crisis' - heeft het coronavirus de solidariteit in de EU bevorderd?
Calendar22 Jul 2020
Thema: Macro
Fondshuis: Jupiter

De wil om de Europese monetaire unie in leven te houden is sterk gebleken tijdens de wereldwijde financiële crisis, de Europese staatsschuldencrisis, de tweede Griekse schuldencrisis, Brexit en nu dus de Covid-19 crisis. Het structurele kader van de monetaire unie is na elke test verbeterd en Jean Monnet's mantra dat Europa "in crisis zal worden gesmeed”, lijkt nog steeds te kloppen, meent Nick Wall, alternative fixed income manager bij Jupiter Asset Management.

Het belangrijkste voorstel is het herstelfonds van 750 miljard euro. Het kenmerk van dit voorstel is dat een groot deel van het geld in de vorm van subsidies uit de EU-begroting komt - dit is een fiscale overdracht en er zijn weinig voorwaarden aan verbonden (het leningdeel is ook op zeer royale voorwaarden). Een monetaire en politieke unie zonder begrotingsunie is een belangrijke tekortkoming in de samenstelling van de eurozone en dit nieuwe precedent gaat een heel eind op weg om deze tekortkoming aan te pakken, als het herstelfonds wordt gefinancierd met EU-obligaties, waardoor een grotere pool van veilige activa in euro's zal ontstaan. Er was sterke tegenstand van de meer sobere landen (Nederland, Oostenrijk, Denemarken en Zweden), en kanselier Merkel en president Macron hebben misschien meer toegegeven dan ze hadden gewild om het akkoord te bereiken - maar de concessies zijn het waard voor het grote doel van een grote gezamenlijke emissie en een sterker EU-kader.

Indien het herstelfonds mislukt, en de ECB wordt gehinderd door constitutionele chaos, dan is er nog altijd de pandemische kredietlijn van het European Stability Mechanism (ESM). Er zijn geen strenge voorwaarden aan verbonden en de activering ervan zou de ECB in staat stellen de overheidsschuld van de aanvrager in onbeperkte omvang op te kopen en haar rol als kredietverstrekker in laatste instantie te vervullen (mocht dat nodig zijn). De solidariteit van de eurozone is op de proef gesteld door deze Covid-19 crisis, maar als de balans wordt opgemaakt dan kan gesteld worden dat Europa een nieuwe bron van vraag via fiscale stimuleringsmaatregelen heeft gecreëerd. Het herstelfonds is een expliciete begrotingsoverdracht en breidt de pool van veilige activa in de eurozone uit. En tot nu toe is er geen enkele populist die van het tumult gebruik maakt en zich roert - ongetwijfeld geholpen door de ‘prestaties’ van populistische regeringen in bijvoorbeeld Brazilië, de VS en het Verenigd Koninkrijk. Ondertussen heeft de Griekse premier Mitsotakis, die vorig jaar een populist heeft vervangen, deze crisis zeer goed aangepakt. Zolang deze Europese solidariteit voortduurt, is er een goede investment case voor Europese perifere schuld.