Pierre Pincemaille, Algemeen Secretaris van Gestion DNCA Investments.

We nemen hetzelfde en doen het nog eens! Terwijl de aandelenmarkten de verliezen naar aanleiding van Liberation Day volledig hadden weggewerkt en beleggers hun aandacht richtten op de vertraging van de Amerikaanse arbeidsmarkt, treedt het tarievenrisico opnieuw op de voorgrond met de daarmee gepaard gaande volatiliteit. In feite was het China dat in de aanloop naar de ontmoeting tussen de leiders van de twee supermachten de druk weer opvoerde met zijn dodelijke wapen, de zeldzame aardmetalen.

Ter herinnering: China controleert 70% van de mijnen voor zeldzame aardmetalen, maar vooral 90% van de raffinage (waarvan het proces zeer vervuilend is) en 90% van de productie van permanente magneten die gebruikt worden bij tal van kritieke industriële toepassingen (technologie, energie en defensie). Volgens de aankondiging van de Chinese regering zal elke gebruiker van Chinese zeldzame aardmetalen vanaf 1 december een toelating moeten aanvragen voor het op de markt brengen van afgewerkte producten.

In theorie zou een Amerikaanse AI-chip die in de VS wordt geproduceerd en bestemd is voor een klant met dezelfde nationaliteit en die gebruik maakt van Chinese zeldzame aardmetalen, daarom de toestemming van Peking nodig hebben voor het gebruik ervan. Kortom, een Chinese versie van de US Foreign Direct Product Rules.

Het is geen verrassing dat deze aankondiging de woede van de bewoner van het Witte Huis heeft gewekt, die als reactie hierop beloofd heeft de tariefbliksem te gebruiken tegen het Middenrijk in geval van invoering, met een bijkomende invoerheffing van 100% op alle Chinese producten die in de VS worden geïmporteerd, en als extraatje het afzeggen van de langverwachte ontmoeting in de marge van de APEC-top* op 31 oktober in Zuid-Korea.

Deze woordenwisseling tussen de twee leiders doet denken aan de situatie van april vorig jaar, toen Donald Trump China bedreigde met invoerheffingen van 100%. De spanningen ebden uiteindelijk weg dankzij de wapenstilstand die in mei werd gesloten en in augustus werd verlengd. Maar de effectieve tarieven (30% voor China en 40% voor de VS) hebben al het verhoopte effect gehad: de bilaterale handel tussen beide landen is veel sneller neerwaarts bijgesteld dan tijdens de eerste ambtstermijn van de Republikeinse leider.

Enkele dagen nadat de bewoner van het Witte Huis dit dreigement had geuit, veranderde hij radicaal van toon door te verklaren dat “de Verenigde Staten China willen helpen, en het geen kwaad willen doen”. Een stap terug die door beleggers onmiddellijk werd geïnterpreteerd als de zoveelste TACO trade** en die de aandelenmarkten mechanisch deed opveren.

Maar omdat de Amerikaanse regering graag warm en koud blaast, liet de Amerikaanse Minister van Financiën zich vervolgens niet onbetuigd in een interview in de Financial Times. Daarin legde hij uit dat de Chinese initiatieven een weerspiegeling zijn van binnenlandse economische problemen. Dat ontmoedigt de marktoperatoren niet, zo blijkt uit de goksite Polymarket, die de kans dat de ontmoeting tussen de twee leiders doorgaat, inschat op 92%.

Maar afgezien van retoriek hebben de VS al nota genomen van hun strategische zwakte en als reactie hierop industriële tegenmaatregelen gelanceerd. Een voorbeeld hiervan is de onlangs ondertekende strategische overeenkomst met Australië voor de ontwikkeling van 8,5 miljard dollar aan projecten in verband met kritieke metalen en de wens van mijnbouwbedrijf Teck Resources om de toonaangevende speler te worden op het gebied van germanium en gallium (onmisbaar voor de defensie-industrie) in Noord-Amerika. Dat is natuurlijk een goede zaak voor lokale spelers als Lynas of MP Materials, waarvan de beurskoersen dit jaar verdrievoudigd zijn.

Het is geen verrassing dat de houding van de twee hoofdrolspelers lijkt op een strategie om hun positie te versterken in aanloop naar de komende onderhandelingen. Het wordt steeds duidelijker dat geen van beide partijen op korte termijn een absoluut voordeel heeft ten opzichte van de andere, wat zou moeten leiden tot het zoeken naar de kleinste gemene deler, zoals de onderhandelingshandboeken ons leren. Maar op langere termijn lijkt het erop dat beide landen op weg zijn naar financiële en technologische ontkoppeling, wat gevolgen zal hebben voor de rest van de wereld en dat beleggers moeten opnemen in hun analysekader…

* Asia-Pacific Economic Cooperation;

** Dit concept, bedacht door Robert Armstrong, steunt op een psychologische dynamiek: de president uit dreigementen, het vertrouwen daalt en de intrekking van de dreigementen stelt de markten gerust.