Geen tekort aan olie, ook geen verdere Europese integratie
De coronacrisis maakte het des te meer duidelijk: zelfs de beste glazen bollen kunnen niet alles voorspellen. Events, dear boy, events. Wie aan de vooravond van het jaar 2000 een hypotheekrente lager dan 1 procent voorspelde, was wellicht verzekerd van hoongelach. Want een derde wereldoorlog, niet meer op reis naar China door het SARS-virus, olietekorten of computers die niet meer opstarten, dat was toch veel waarschijnlijker? Wat blijft vandaag overeind van de in 2000 voorspelde langetermijntrends? Vier trendwatchers doken in hun archieven, op zoek naar trends en voorspellingen die toch geen werkelijkheid werken.
Elk jaar blikken trendwatchers en financiële analisten vooruit. Ook zo twintig jaar geleden, aan de start van het nieuwe millennium. Na afloop van de twee eerste decennia, maken we de balans op.
“Gestaafd door wetenschappelijke studies, bestond een algemeen geloof dat de wereld zonder olie zou vallen”, steekt Johan Van Geeteruyen van DPAM van wal. “Toen na verloop van tijd bleek dat de trend ernaast zat, verschoof de discussie van piekreserves naar piekproductie. Maar ondertussen werd de VS exporteur van olie. De macht van de OPEC werd ingeperkt. De olieprijs viel zelfs terug van 144 dollar naar 20 dollar per vat.”
Frank Schwarz (MainFirst) treedt Johan Van Geeteruyen bij: “Veel experts hadden voorspeld dat de oliereserves zouden uitgeput geraken of dat er elektriciteitstekorten zouden zijn. Maar dat bleek niet het geval. Dankzij energie-efficiënter technologieën en een beter begrip van activiteiten tegen de klimaatverandering lijkt het er nu op dat een groot deel van de wereldwijde oliereserves onder de grond zullen blijven." Veel landen zagen kernenergie als de energiebron van de toekomst, zegt Scharwz. “Tot de kernramp in Fukushima in 2011.” Toch snelle terugkeer van toerisme Een andere voorspelling die niet uitkwam was dat het wereldwijde toerisme traag zou herstellen van de aanval op de Twin Towers in New York, op 9 september 2001, en van de SARS-epidemie in 2003. Frank Schwarz (Mainfirst) : "Geen enkele van deze voorspellingen werd bevestigd aan de hand van sterke bewijzen." Financiële crisis niet voorspeld Dat na de dotcom-bubbel een financiële zeepbel zou barsten, dat had zo goed als niemand voorspeld aan de vooravond van het jaar 2000. “De rente- en reële groeicurves werden indertijd veel hoger ingeschat”, zegt Hans Stegeman van Triodos IM. “Velen gingen er ten onrechte ook van uit dat technologische innovatie zou leiden tot een nieuwe economie, waar schaarste er niet meer toe deed. Duurzaamheid stond ook nauwelijks of niet op de agenda.”
Investeringen wogen op telecom
Begin 2000 lag de wereld aan de voeten van de telecombedrijven. Hun toekomst werd als erg rooskleurig ingeschat, zegt Johan Van Geeteruyen (DPAM). “Maar hun prestaties zijn beursgewijs ondermaats gebleken, door de combinatie van almaar toenemende regulering en zware investeringen om op technologisch vlak mee te kunnen spelen in een enorm concurrentiële markt.”
Geen eengemaakt Europa
Met de invoering van de euro nog maar net achter de rug (1 januari 1999), was het geloof in Europese samenwerking en zelfs eenmaking bijzonder sterk. Bert Flossbach (Flossbach von Storch AG): “Veel politici waren overtuigd dat de invoering van de euro tegelijk hefboom en voorbode was voor samenvoeging van nationale economieën tot één economie.” Maar de afgelopen decennia moest Europa vooral terrein prijsgeven op onder meer de VS en China. “De euro blijkt daarbij momenteel een blok aan het been van economisch zwakkere lidstaten, met een hoge schuldenberg.
Ze kunnen hun munt niet devalueren om zo hun competitiviteit op te krikken.” Die schuldenproblematiek zal de komende jaren ook de markten beheersen, zegt Bert Flossbach: “De schuldenberg wordt doorgeschoven naar de toekomst en wordt zeker niet kleiner. Het is een zwaard van Damocles, het zal ooit vallen. Maar daarom niet morgen, volgende maand of volgend jaar.”
De vier trendwatcherszijn het roerend eens: beleggers die vol inzetten op één trend of die zonder actieve opvolging inzetten op lange termijntrends, doen zelden goede zaken. Alleen met een actief beheerde portefeuille, regelmatige opvolging en doorgedreven research slaag je erin om tijdig bij te sturen. Want events, my dear, die zullen er ook de komende 20 jaar met overvloed zijn.
