Met Kerstmis treffen we onze familie rond de feesttafel, maar sommigen grijpen die kans ook aan om een heftig debat over brandend actuele onderwerpen te beginnen. Wie het geluk heeft om dit jaar een familielid te treffen met interesse voor financiële onderwerpen, loopt het risico dat het gesprek over corona afglijdt naar de bitcoin of de ontkoppeling tussen de financiële markten en de 'reële economie'. Voor u zich in het strijdgewoel werpt, geven wij u enkele argumenten mee om het debat naar een hoger niveau te tillen en – wie weet – misschien wel te beslechten.

We beginnen bij de bitcoin. Zoals een mens zich vooral de treinritten herinnert die de grootste vertraging hadden, is hij ook van nature geneigd om oog te hebben voor de financiële activa die de meest uitzonderlijke prestatie hebben neergezet. De bitcoin, die dankzij een jaarrendement van +1.375% in 2017 al aan de kersttafel ter sprake kwam, maakt na een verdrievoudiging van de koers in 2020 opnieuw zijn opwachting, ook al is hij nog lang niet doorgebroken als betaalmiddel. Het is natuurlijk een interessant gespreksonderwerp – zelfs de centrale banken beginnen zich erover te buigen.

Maar kunnen we het ook echt een 'munt' noemen? Hoe zit het met de Libra, de virtuele munt made in Facebook? En wie betaalt vandaag zijn brood met bitcoins?

Terwijl de bitcoin waarschijnlijk alleen door uw jonge, nerdy neef ter sprake wordt gebracht, is de schijnbare ontkoppeling tussen de economie en de markten bij uitstek een onderwerp waarover alle tafelgenoten een mening zullen hebben. De kans is groot dat het startschot komt van een weinig subtiele opmerking in de trant van: "de markten zijn gek geworden, aandelen stijgen terwijl het ene bedrijf na het andere moet herstructureren, de kranten staan er vol van!". Het tweede deel van die zin is juist, het eerste veel minder.

Begin met rustig te bevestigen dat de economische situatie inderdaad ingewikkeld is. Het klopt dat we de zwaarste economische crisis sinds de Tweede Wereldoorlog doormaken, de werkloosheid is gestegen, de ongelijkheid is toegenomen en de bedrijfswinsten zijn gekelderd. Om vervolgens echter de angel uit dit netelige debat te halen, kunt u uitleggen dat er een structureel tijdsverschil bestaat tussen de huidige economische realiteit en de koersen van financiële activa. Daarom lijkt het alsof de markten zijn losgekoppeld van de reële economie. Economische cijfers zeggen iets over het verleden, de meest dynamische in het beste geval iets over het heden, terwijl de financiële markten de verwachtingen voor de toekomst weerspiegelen.

Er wordt doorgaans van uitgegaan dat ze gemiddeld een zestal maanden vooruitlopen. Dat is nu net het grote verschil. Medio 2021 zal de economische toekomst naar verwachting een stuk helderder zijn dan vandaag het geval lijkt. Vaccinatiecampagnes zullen de besmettingscijfers eerst doen vertragen en vervolgens – hopelijk – doen stilvallen. Regeringen zullen hun economie in deze moeilijke tijden overeind blijven houden en vervolgens ongeziene herstelplannen uitrollen om de opleving kracht bij te zetten.

Er is een expansief begrotingsbeleid in aantocht. De centrale banken, tot slot, zullen met behulp van geldinjecties de financieringskosten van overheden, bedrijven en huishoudens nog lange tijd laag houden. De Federal Reserve heeft onlangs, net zoals de ECB de week voordien, aangekondigd dat ze de uiterst verruimende monetaire omstandigheden nog lang in stand zal houden.

De enige mogelijke wolk aan de horizon is het politieke risico op langere termijn, als de toename van de ongelijkheid en de soms gewaagde aanpak van de pandemie het wantrouwen in de traditionele partijen zouden vergroten. De eerstvolgende verkiezingen zullen een goede graadmeter zijn voor de aantrekkingskracht van het populisme.

Als het debat tot slot overgaat op de vraag "hoe al die schulden ooit zullen worden terugbetaald?", doet u er goed aan om vriendelijk voor te stellen aan de pakjes te beginnen. Kerstmis moet per slot van rekening een feest blijven. U wilt de vreugde niet vergallen, 2020 was al zwaar genoeg. Wij wensen u dan ook fantastische feestdagen. Draag zorg voor uzelf en uw omgeving.