Door Olivier de Berranger, CIO & Clément Inbona, Fund Manager La Financière de l'Echiquier.

Na vier dagen en drie doorwaakte nachten intens overleg in de Brusselse wandelgangen zijn de zevenentwintig regeringen op dinsdag 21 juli 2020 tot een akkoord gekomen over herstelmaatregelen voor de Europese economie. Europa heeft een stap richting begrotingssolidariteit gezet. Noem ze coronabonds of eurobonds, het maakt niet uit: wat telt is dat deze obligaties gezamenlijk namens de Unie worden uitgegeven.

De maatregel is weliswaar tijdelijk – want bestemd als herstelmaatregel voor de landen die het zwaarst getroffen zijn door de economische crisis die het coronavirus heeft teweeggebracht – maar blijft een keerpunt in de Europese eenwording. Ook dit keer kom de Unie sterker tevoorschijn uit een existentiële crisis. Telkens als Europa valt, staat het versterkt weer op. Al in 2012 kon het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) er pas na de Griekse crisis komen. In smarten zult gij baren. Deze keer kwam de uittreding van het Verenigd Koninkrijk als geroepen om het gewicht van de zogeheten "zuinige" landen te verminderen.

In concreto keurden de lidstaten aan het eind van de top een herstelplan goed van EUR 750 miljard, ofwel 5,3% van het bbp van de Unie, en daarvan wordt meer dan de helft betaald in de vorm van subsidies voor de zwakste landen, terug te betalen door alle zevenentwintig.

Deze besluiten hadden tot direct gevolg dat de rentes van de Europese landen verder daalden en dat de spreads tussen de landen opnieuw verkrapten. Dat was te verwachten, want samen krijgen de lidstaten de beste beoordeling in de scala van de ratingbureaus, namelijk AAA, terwijl Italië bijvoorbeeld, naargelang het bureau, slechts de rating BBB of BBB- krijgt, net boven speculatief papier. Deze rentetrends zullen waarschijnlijk aanhouden aangezien ook de ECB grootscheeps steun verleent en bereid is om bij een tweede pandemie-golf nog verder te gaan.

Een ander gevolg van dit akkoord is de versterking van de euro, met name ten opzichte van zijn grote rivaal, de Amerikaanse dollar. Zo hoog als nu stond de euro voor het laatst in 2018. Al met al is die hoge koers geen wonder, want in de ogen van de internationale beleggers is de euro nu ten dele verlost van de eigenaardigheid van de eurozone: één valuta voor negentien begrotingen en belastingstelsels.

Zeventig jaar na de verklaring van één van de grondleggers van Europa, Robert Schuman, klinken zijn woorden profetischer dan ooit: "De vereniging van Europa kan niet ineens worden verwezenlijkt noch door een allesomvattende schepping tot stand worden gebracht: het verenigd Europa zal moeten worden opgebouwd door middel van concrete verwezenlijkingen, waarbij een feitelijke solidariteit als uitgangspunt zal moeten worden genomen."