Navbar logo new
De vloek van de nummer 2
Calendar29 Jun 2021
Thema: Macro
Fondshuis: DNCA Investments

Pompidou was niet de uitzondering op de regel: toen hij in 1969 de vervroegde presidentsverkiezingen won, was hij al een jaar vertrokken uit het Matignon, de ambtswoning van de premier.

Onder de vijfde republiek is nooit een premier in functie erin geslaagd om president te worden: wie wakker wordt in de rue de Varenne gaat niet slapen in het Elysée! In Frankrijk betekent de nummer 2 zijn een vloek, maar in Rusland kan het een doodsvonnis zijn. In 1934 wordt Kirov, de nummer 2 van de Communistische Partij van de Sovjetunie, vermoord.

De moord op de favoriet van Stalin, waarvan nu nog steeds niet geweten is of de opdracht kwam van de grote leider zelf, effende in ieder geval het pad voor de grootste (contra)-terreurcampagne van de mensheid, die gepaard ging met Stalinistische zuiveringen en deportaties: “Voor mij is het duidelijk dat er een goed georganiseerde contrarevolutionaire organisatie aan het werk is in Leningrad”, verklaarde Stalin in een taal die deed terugdenken aan de bloedige jaren 1793 en 1794, die in Frankrijk aanleiding gaven tot het ontstaan van het woord en de doctrine ‘terrorisme’.

Net als zijn voorganger wentelt Poetin zijn eigen politieke regime in een slachtofferrol om zijn tegenstanders met een nooit geziene arrogantie monddood te maken. De groepen die in verband worden gebracht met de opgesloten Navalny, worden als ‘extremistisch’ veroordeeld door de rechtbanken; ook Stepan Poutilo, oprichter van het oppositie voerende mediakanaal Nexta, en Roman Protassevitch, zijn hoofdredacteur, die in mei 2021 gearresteerd werden nadat hun Ryanair-vlucht werd afgeleid, zijn “betrokken bij terroristische activiteiten”; en dan was er nog kandidaat Boris Nemtsov, die op mysterieuze wijze werd vermoord op het Rode Plein, naar verluidt door de kogels van Tsjetsjeense activisten.

Veeleer dan te plooien voor westerse sancties en klachten, verhardt de nieuwe tsaar de tirannieke uitvoering van zijn macht vanuit de Russische economische burcht. Biden moedigde Merkel en Macron dan wel aan om in zijn navolging de hand te reiken aan Poetin (van wie geweten is dat hij geen democratische toegeving duldt zonder zijn politieke greep in gevaar te brengen), maar wellicht was dat voor de Amerikaanse president vanuit het besef dat hij niet op alle fronten strijd kan leveren. Op het Russische front slagen de Europeanen er niet in om met één stem te spreken en boden ze niet de verhoopte steun.

Nochtans moet het risico op een escalatie van het Oekraïense conflict weggewerkt worden, moet Syrië gepacificeerd worden en moet de nucleaire ambitie van Iran getemperd worden. Desnoods met toegevingen. Want Poetin, ondanks zijn geopolitieke ambitie, erft de misschien reddende vloek van de nummer 2. Want in het rijtje van bekommernissen van Biden komt Rusland pas op de tweede plaats. Het doel van de G7-top, in de stijl van de Atlantische conferentie van 1941, was het bevestigen van de eenheid van de Amerikaanse, Britse en Europese vaandels op de belangrijkste frontlinie van de Amerikaanse diplomatie: de Stille Oceaan met daarachter China.

Een China dat zoals de NAVO het moet toegeven, zich veel sneller bewapent dan verwacht en net als de USSR destijds zijn ambitie op de ruimte richt. Satellieten, een nationaal ruimtestation, een netwerk van bevoorradingsstations tussen Mars en de Aarde met het oog op een bemande missie: de Sovjetkosmos wordt opgevolgd door de Chinese kosmos, de uitdrukking van de technologische en wetenschappelijke grandeur van het land die noodzakelijk is om zich de rol van supermacht toe te eigenen.

Misschien staan we aan de vooravond van een nieuw tijdperk, zowel privé als publiek, van de wedloop naar de sterren en in dat opzicht is het niet onterecht te geloven in de heilzame effecten voor de samenleving van zijn investeringen en technologische vooruitgang. De financiële markten ontsnappen niet aan de effecten van deze ruimtewedloop en lijken nu reeds naar de sterren te kijken. Beursgang van Europese startups (Astrocast, Seraphim), lancering van ETF’s van themafondsen rond de ruimte, een aantal overnames door SPAC’s van kleine kapitalisaties in de ruimtesector: het enthousiasme is in belangrijke mate te danken aan kampioenen als SpaceX, Blue Origin en Virgin Galactic, waarvan het succes voorlopig meer van technologische dan van economische orde is …

Nochtans is de financiële ambitie van de verovering van de ruimte nooit zo tastbaar geweest, duidelijk in contrast met de tijd van 60 jaar geleden toen de eerste man rond de aarde zweefde. De gelegenheid om deze eeuwige triomf op het conto te zetten van Rusland: in de wedsloop naar de sterren, zal er altijd iemand de nummer 1 blijven: Joeri Gagarin …