 Thomas Planell Beheerder-Analist DNCA |
Thomas Planell, Beheerder-Analist bij DNCA
“We moeten verandering bij de hand nemen voordat ze ons bij de keel grijpt,” zei Churchill ooit. Nu de inflatie aan hun controle dreigt te ontsnappen, maken de centrale banken zich op om vroeger dan voorzien in actie te komen. Een van de eerste duellisten van de moderne monetaire theorie die de degens moet kruisen met de prijsstijgingen is Andrew Bailey. De gouverneur van de Bank of England, die in maart vorig jaar aantrad in volle coronacrisis, is afkomstig uit Leicester. Naast de historisch belangrijke textielindustrie en de roemrijke voetbalclub is deze industriestad ook bekend omdat ze haar naam deelt met de beroemde Londense square die het emblematische toneel was van de “Winter of Discontent” van 1978-1979.
In het hart van Londen stapelden zich daar bergen afval op als zichtbaar symbool van het sociale ongenoegen naar aanleiding van de huizenhoge inflatie van de jaren ’70. Deze onwelriekende herinnering zal misschien onuitwisbaar zijn bij Bailey, die in de 17e maand van zijn mandaat al af te rekenen krijgt met het laagste consumentenvertrouwen sinds februari.
Ondanks de bijna 6% nominale groei in het tweede kwartaal en de sterkste stijging van de lonen in 24 jaar, vreet de angst om hun koopkracht te zien kelderen aan het optimisme van de Britten. Sommigen vrezen hun energiekosten met 60% te zien stijgen. Daarbij komt de factuur van de Brexit: het tekort aan goederen en arbeidskrachten in de industrie, de middenstand en de diensten verlammen het land, gaande van tankstations tot slagerijen, en maken de verstoring van de internationale logistieke keten nog erger.
Deze inflatieopstoot komt er zeker niet op het ideale moment. Het land gaat gebukt onder een begrotings- en handelstekort (respectievelijk 10 en 2% van het bbp) en is sterk afhankelijk van buitenlandse financiering, temeer daar na 17 maanden van steun de BoE vanaf december een einde zal maken aan de rechtstreekse financiering van de staatsschuld. Feit is dat een te hoge inflatie de pondzone minder aantrekkelijk maakt.
Gevolg: beleggers eisen een risicopremie om hun geld in het Verenigd Koninkrijk te plaatsen. Het door de markt gevraagde rendement op 10 jaar schiet de hoogte in, terwijl het pond sinds mei al 6% in waarde verloor tegenover de dollar. Deze dubbele financiële sanctie zet een vicieuze cirkel in gang: hoe verder het pond wegzakt, hoe duurder de ingevoerde grondstoffen worden, wat op zijn beurt bijdraagt aan de stijging van de productie- en consumptieprijzen. Dit doet terugdenken aan de jaren na Bretton Woods en de olieschok. Het pond verloor in die periode bijna de helft van zijn waarde tegenover de dollar, waardoor het land afgleed in zijn donkerste uren sinds de Tweede Wereldoorlog.
Om deze vicieuze cirkel te doorbreken en de geloofwaardigheid van de BoE en de munt te herstellen, staat Bailey voor een moeilijke beslissing: de rentevoeten vroeger dan voorzien optrekken en wellicht meermaals. In een context van economische vertraging en recordinflatie voor voeding en energie zou deze ommekeer in het monetair beleid de voorbode kunnen zijn van een recessie aan de poorten van Europa. Zijn hand afhakken om geen arm te verliezen… aan de andere kant van het Kanaal en de Atlantische Oceaan kunnen Lagarde noch Powell onverschillig blijven voor het Britse noodlot.
