In ons land staan de stijgende grondstofprijzen of materiaaltekorten, cyberrisico’s en het trage herstel van de economie op respectievelijk de eerste, tweede en derde plaats van de huidige bedrijfsrisico’s. Dat blijkt uit de tweejaarlijkse ‘Global Risk Management Survey’ van Aon. “De corona-crisis heeft ervoor gezorgd dat bedrijven nu anders naar de verschillende risico’s kijken: niet alleen maakte COVID-19 duidelijk hoe heel veel risico’s aan elkaar gelinkt zijn, bovendien zijn bedrijven zich nu meer bewust van risico’s die langer kunnen aanslepen,” zegt Arne Vriens, CBO bij Aon België.
2020 en 2021 stonden in het teken van de corona-crisis, maar er waren ook verschillende natuurrampen (bosbranden, overstromingen, …), de aanslepende klimaat- en energiecrisis, de wereldwijde recessie of belangrijke geopolitieke ontwikkelingen zoals de presidentsverkiezingen in de VS. Stuk voor stuk beïnvloeden deze gebeurtenissen de marktomstandigheden waarin bedrijven actief zijn en de beslissingen die ze moeten nemen.
Dat geldt ook voor hoe bedrijven met risicomanagement omgaan. Meer en meer kiezen ze voor een impact-gebaseerde (vaak op lange termijn) inschatting van risico’s, in plaats van een event-based benadering. Ongetwijfeld is dit ook een gevolg van de COVID-19 pandemie, die duidelijk maakte hoe een crisis meerdere sectoren en bedrijven tegelijk én wereldwijd kan beïnvloeden. Een blik op de top 10 risico’s maakt dat meteen duidelijk.
Risicobeheersing in constante evolutie
“Terwijl iedereen voor corona volop focuste op de specifieke risicobeheersing, was de pandemie een brutale wake-up call. In een markt die wereldwijd verbonden is, moeten we rekening houden met de kettingreacties die gebeurtenissen kunnen veroorzaken. Met dit onderzoek wordt duidelijk dat adequaat risicobeheer van bedrijven ligt, in hoe ze zich het best kunnen wapenen tegen nieuwe risico’s en anticiperen op toekomstige,” zegt Arne Vriens.
Bij Aon België merken ze dat steeds meer bedrijven zich willen beschermen tegen de zgn. ‘zes grote risico’s op lange termijn’: cyberveiligheid, reputatie- of merkschade, storingen in de toeleverings- of distributieketen, pandemieën of -gezondheidscrises, intellectuele eigendom en klimaatverandering. Die laatste twee risico’s worden door de bedrijven momenteel nog steeds niet als extreem belangrijk beschouwd, zo blijkt uit de studie.
Toch is Aon overtuigd dat ze in de komende jaren steeds nadrukkelijker zullen spelen. In de studie werd ook naar een vooruitblik van bedrijfsleiders gevraagd inzaken de toekomstige risico’s. De nummers 1 en 2 blijven ongewijzigd. Opvallend is dat de klimaatproblematiek va plaats 23 naar plaats 8 stijgt. De awareness op dat vlak groeit.
Klimaatverandering is voor de (Belgische) bedrijven momenteel nog steeds geen top 3-risico. Toch is dit onmiskenbaar gelinkt aan andere, meer tastbare risico’s met directe impact op de bedrijfsvoering, zoals materiaalschaarste, reputatieschade, veranderende regelgeving, problemen in de toeleveringsketen: stuk voor stuk top-10 risico’s.
Een pandemie was bij de vorige studie in 2019 nog maar het 60ste risico. Vandaag staat het op de 7de plaats. Het bleek een risico met een zeer groot inkomstenverlies. Of cyberaanvallen en datalekken: bedrijven zijn wat dit risico betreft in opperste staat van paraatheid, maar omdat het zo’n complex en snel wijzigend risico is, zeggen bedrijven dat ze het moeilijk kunnen beheersen. Vriens: “De toekomst voorspellen vanuit het verleden is niet meer mogelijk. De grootste uitdaging voor bedrijven is dat de belangrijkste risico’s steeds volatieler en dus relatief onvoorspelbaar, en soms onverzekerbaar zijn, denk maar aan economische vertraging of een verscherpte concurrentie. En dat leidt ertoe dat bedrijven, ondanks de verhoogde paraatheid voor de traditionele risico’s, nooit eerder zoveel inkomstenverlies meldden. Het is hoog tijd dat bedrijven zich gaan wapenen voor toekomstige en nieuwe risico’s. We merken gelukkig elke dag dat vele bedrijfsleiders hier gaandeweg van doordrongen raken.”
