Europa loopt voorop in de energietransitie, zegt Neil Millar, Senior Vice President, Research Analyst bij Lazard Asset Management.

De grote Europese oliebedrijven richten zich steeds meer op de energietransitie, waarbij ze de nadruk leggen op olieproductie en prioriteit geven aan gas, en tevens de basis leggen voor investeringen in koolstofarme activiteiten. Naar verwachting zullen zes van Europa's grootste olie- en gasproducenten tegen 2025 samen jaarlijks 27 miljard dollar besteden aan koolstofarme investeringen, in totaal ongeveer 35% van hun kapitaaluitgaven.

Alle grote Europese producenten streven naar een netto nuluitstoot op basis van scope 1-3 tegen 2050, terwijl hun Amerikaanse tegenhangers zich momenteel meer richten op het verminderen van hun scope 1- en 2-emissie-intensiteit. Neil Millar: "Dit heeft geleid tot een toename van fusies en overnames inzake energietransitie, dankzij de sterke balansen van olie- en gasbedrijven en hun wens om sneller koolstofvrij te worden."

De noodzaak van energiezekerheid

De olie- en gasindustrie ondergaat enorme verschuivingen als gevolg van de geopolitieke ontwikkelingen, het overheidsbeleid en de snel veranderende marktdynamiek. De oorlog van Rusland in Oekraïne in combinatie met het herstel van COVID-19 zorgt voor aanbodbeperkingen, waardoor de olie- en gasprijzen aanzienlijk stijgen en energiezekerheid bovenaan de agenda komt te staan.

Met de winter voor de boeg nemen diverse grote landen in Europa, Azië en de Verenigde Staten op korte termijn beslissingen om de levensduur van kern- en steenkoolcentrales te verlengen. Neil Millar: "De inspanningen om deze winter energierantsoeneringen te vermijden zullen leiden tot een stijging van de uitstoot, waardoor de COP27-conferentie in Egypte nog ingewikkelder wordt."

Wijzigende strategieën en kapitaalsuitgaven

In het kader van de energiecrisis hebben de grote Europese olie- en gasbedrijven hun kapitaalbudgetten enigszins aangepast en een deel van hun investeringen in de olie- en gasproductie opgeschroefd. "Op langere termijn zijn ze op weg naar een netto nuluitstoot," zegt Neil Millar, "maar ze beseffen ook dat de doelstelling van dalende emissies op korte termijn moet worden afgewogen tegenover energiezekerheid. Deze marginale stijgingen zullen naar verwachting geen invloed hebben op de investeringen in de energietransitie."

De overheden merken dat de consumenten het zwaar hebben en de oliemaatschappijen het goed doen. Overwinningsbelastingen worden politiek weer populair. Het VK heeft een heffing van 25% op binnenlandse olie- en gaswinsten ingevoerd; van haar kant stelt de Europese Unie aan de lidstaten een overwinstbelasting voor van 33% op de winststijging van dit jaar. Ook in de VS discussieert de politiek weer over overwinstbelastingen. Neil Millar besluit: "De sector herstelt zich van een decennium van teleurstellende economische opbrengsten, dus over overwinstbelastingen moet men zorgvuldig nadenken, om te voorkomen dat ze de investeringen verder ontmoedigen."