In de afgelopen jaren is het duidelijk geworden dat particuliere en professionele beleggers niet langer enkel willen beleggen in specifieke geografische regio's of sectoren. Ze hebben soms gewoon onvoldoende voeling met klassieke financiële producten, of kunnen er zich niet in terugvinden. De AI-winnaars kunnen bijvoorbeeld slechts in beperkte mate in aanmerking worden genomen door een algemeen technologiefonds. En iedereen die wil profiteren van de uitbreiding van de waterinfrastructuur is niet gebaat bij een fonds dat zich alleen richt op nutsbedrijven.
 Andreas Fruschki, CIO Thematische Aandelen bij Allianz Global Investors |
Waarom thematisch beleggen?
Naast hun focus op belangrijke beleggingsthema's hebben thematische fondsen een bijzonder voordeel ten opzichte van veel andere fondsen: Een beleggingsuniversum zonder beperkingen. Terwijl veel aandelenfondsen zich bijvoorbeeld beperken tot bepaalde regio's of sectoren, zijn er geen objectieve beperkingen voor thematische fondsen. Thematische portefeuillebeheerders kunnen daarom bedrijven selecteren uit een enorm wereldwijd universum, ongeacht hun omvang, stijl of regionale herkomst, en zich richten op bedrijven die als gevolg van structurele verandering tot de winnaars behoren. Hierdoor zijn ze erg flexibel en efficiënt.
Bovendien zijn de investeringen die nodig zijn voor structurele verandering meestal bedoeld voor de lange termijn en gespreid over meerdere jaren of zelfs decennia. Een langetermijnvisie kan profiteren van de kortzichtigheid van veel beleggers: De meeste marktspelers richten zich op winstprognoses op korte termijn, terwijl de echte waarde van een bedrijf ligt in de groei op lange termijn. Zelfs traditionele beleggers, die moeten leven met sectorale of regionale beperkingen, zijn waarschijnlijk niet in staat om alle bedrijven te identificeren binnen de waardeketen die profiteren van een bepaalde uitdaging. Door deze factoren worden bepaalde aandelen genegeerd en zijn ze ondergewaardeerd. Hoewel het thema van langzame maar gestage verandering al algemeen wordt erkend, wordt het langetermijnkarakter ervan vaak onderschat.
Naast financieel rendement biedt thematisch beleggen nog andere voordelen: uiteindelijk gaat het erom te investeren in de domeinen met het grootste groeipotentieel wereldwijd. Dit heeft ook maatschappelijke voordelen: Opkomende bedrijven in de meest innovatieve sectoren krijgen steun om kapitaal op te halen en hun potentieel te realiseren.
Van megatrends naar thema's
Zoals hun naam al doet vermoeden, zijn thematische fondsen opgebouwd rond verschillende thema's. Die ontstaan niet zomaar, en kaderen zeker in een langetermijnaanpak. Het selecteren van een of meer veelbelovende thema's voor een beleggingsaanpak vereist een volledige en diepgaande analyse. In de meeste gevallen maken de geïdentificeerde thema's deel uit van uitgebreide metaconstructies of megatrends.
Megatrends zijn veranderingen die zich soms over een periode van meer dan 100 jaar uitstrekken. Voor de mensheid zijn dit geen abstracte elementen, maar een realiteit die in veel domeinen voelbaar is. Digitalisering, verstedelijking, grondstoffenschaarste en demografische verandering zijn allemaal voorbeelden van megatrends die kunnen worden ervaren en tastbaar zijn. Demografische veranderingen zijn bijvoorbeeld te zien in de verwachte groeicijfers voor de wereldbevolking. Tegen 2100, bijvoorbeeld, zal de bevolking naar verwachting stijgen van meer dan 8 miljard naar ongeveer 11 miljard. Tegelijkertijd neemt de gemiddelde levensverwachting toe dankzij medische vooruitgang. Deze veranderingen gaan gepaard met specifieke uitdagingen en zijn belangrijke drijfveren voor de wereld van morgen.
Deze megatrends zijn echter nog te abstract voor ons om eraan deel te nemen. Thematische fondsen splitsen deze wereldwijde trends op in individuele thema's zodat men erin kan beleggen. Dit kunnen specifieke thema's zijn of meerdere thema's die vervolgens kunnen worden belegd in multithematische fondsen. De bekendste thema's zijn water, gezondheid en energie. Deze thema's zijn nauw verbonden met een aantal megatrends, aangezien watervoorziening bijvoorbeeld een centrale rol speelt in het omgaan met de toenemende schaarste van hulpbronnen, bevolkingsgroei en verstedelijking. Multi-thematische fondsen richten zich op meerdere (of alle) megatrends door veel veelbelovende thema's tegelijkertijd in kaart te brengen, zodat beleggers effectief kunnen deelnemen aan nieuwe en veranderende thema's op de aandelenmarkt.
Quo vadis thematische fondsen?
In een notendop kunnen we stellen dat thematische fondsen in de loop der jaren een steeds belangrijker onderdeel zijn geworden van de beleggingswereld. Net als sector- of landenfondsen zijn ze echter niet immuun voor marktvolatiliteit. Hoewel regionale of puur sectorale neergangen minder merkbaar zijn omdat de thema's over het algemeen wereldwijd belegd zijn, kunnen zeer nauw gedefinieerde thema's onderhevig zijn aan schommelingen omdat hun portefeuillebeheerders minder opties hebben dan voor breder gedefinieerde thema's. Het is daarom belangrijk voor beleggers om het aantal thematische beleggingen dat ze doen te diversifiëren of om gebruik te maken van multithematische fondsen. Hun risicoprofiel ligt ook dichter bij dat van de algemene markt door de diversificatie van de thema's en is daarom zeer geschikt voor langetermijnbeleggers, maar risicomijdende beleggers.
Thematische fondsen presteren ook beter wanneer belangrijke, in elkaar overvloeiende externe invloeden, zoals economische of politieke conflicten, minimaal zijn of, beter nog, niet bestaan. Aangezien de thema's in veel gevallen afhankelijk zijn van een algemene bereidheid om te beleggen - via publieke of private investeringen - hebben onvoorziene disrupties een negatieve impact. Daarom zijn instapmomenten en actief beheer zo belangrijk.
De afgelopen twee jaar hebben we veel van dit soort externe factoren gezien, die een negatieve invloed hadden op de bereidheid of het vermogen om te investeren. Daarnaast zijn er bij veel emissies onrealistische verwachtingen gewekt, wat heeft geleid tot relatief hoge waarderingen en verwachtingen van snelle groei. De schokaanpassingen als gevolg van inflatie en rentestijgingen in 2023 hadden ook een negatieve impact, die misschien tijdelijk was, maar die niettemin leidde tot een algemene herwaardering van veel emissies tegen een lager prijsniveau. Tegen het einde van 2023 waren de waarderingen al redelijker geworden. Voor 2024 is al rekening gehouden met de kosten in verband met de voortdurende stijging van de inflatie en de rentes en de prognoses zijn conservatief. Tegen deze achtergrond maakt 2024 een goede kans om een goed instapjaar te worden voor thematische fondsen.
