Bijdrage door Wim van Zwol, hoofd Benelux en Nordics bij vermogensbeheerder Vanguard, waarin hij ingaat op de plannen van de Europese Commissie voor spaar- en beleggingsrekeningen.

Combineer de kracht van rente-op-rente met de voordelen van een slimme fiscale regeling, en je krijgt een onstuitbare kracht die beleggingen in heel Europa vooruit stuwt.

Een eenvoudig rekenvoorbeeld: stel dat je in 2000 een bedrag van €10.000 belegt en jaarlijks een bescheiden rendement van 6% behaalt. In 2025 is dat bedrag uitgegroeid tot €42.919 - zolang er geen belasting wordt geheven op de winst. Maar als de fiscus jaarlijks 25% inhoudt, blijft er slechts €30.054 over. Dat is een gigantisch verschil van €12.865 dat opgaat aan belastingen.

Dit zijn de echte kosten waar langetermijnspaarders mee kampen als hun beleggingsrekeningen niet fiscaal voordelig zijn. Het gaat niet om percentages, maar om tienduizenden euro's die ingezet hadden kunnen worden voor pensioen, onderwijs of extra financiële zekerheid.

Daarom is Vanguard groot voorstander van de plannen van de Europese Commissie voor spaar- en beleggingsrekeningen (SIA’s). Goed ontworpen SIA’s met aantrekkelijke financiële prikkels, die eenvoudig, toegankelijk en flexibel zijn, kunnen huishoudens helpen hun geld productiever in te zetten en het verschil maken voor hun financiële toekomst.

Landen als Zweden en het Verenigd Koninkrijk onderstrepen hoe effectief fiscale constructies kunnen zijn; geld in fiscaal aantrekkelijke beleggingsrekeningen bedraagt daar respectievelijk 31% en 17% van het bbp. Alle EU-landen kunnen dit goede voorbeeld volgen - en spaarders helpen meer van hun inkomen te behouden.

Europese huishoudens hebben voor duizenden miljarden euro’s aan spaargeld staan op rekeningen die nauwelijks renderen, zonder dat ze profiteren van de kracht van langetermijninvesteringen. Terwijl beleidsmakers naarstig zoeken naar manieren om financiële veerkracht en economische groei te stimuleren, blijft één oplossing onderbenut: spaar- en beleggingsrekeningen (SIA's). SIA's zijn eenvoudige, flexibele rekeningen waarmee particulieren kunnen sparen en beleggen voor zowel korte- als langetermijndoelen. Ze vormen een aanvulling op bestaande pensioenproducten en bieden liquiditeit, toegankelijkheid en keuzevrijheid. Toch zijn dergelijke fiscaal voordelige rekeningen in veel EU-lidstaten simpelweg niet beschikbaar. Dat is een enorme gemiste kans.

Bij Vanguard werken we al vijf decennia met particuliere beleggers in markten wereldwijd. Onze ervaring leert dat goed ontworpen SIA's huishoudkapitaal vrijmaken, investeringen stimuleren en financiële resultaten verbeteren. Het succes van SIA's hangt af van vier belangrijke punten:

Belastingvoordelen die werken. Een bescheiden belastingvrije som in combinatie met een vast belastingtarief op spaargeld boven die drempel is eerlijk en gemakkelijk te begrijpen. De initiële fiscale kosten zijn laag en als SIA's beleggingen van laagrenderende deposito’s helpen omzetten naar productieve investeringen, blijft de impact op de belastinggrondslag beperkt.

Eenvoud en flexibiliteit. SIA's moeten wegblijven van complexe regels en sancties. Hoge of zelfs onbeperkte bijdragelimieten stimuleren sparen. Spaarders moeten ook vrijelijk van aanbieder kunnen wisselen. Dit bevordert concurrentie en verlaagt kosten.

Brede toegankelijkheid. SIA's moeten gemakkelijk zijn om te openen en te beheren en de belastingaangifte moet door de aanbieders worden afgehandeld. Nieuwe spelers zoals neobrokers bereiken heel effectief jongere, digitaal actieve gebruikers. Naadloze integratie in nationale systemen en infrastructuur is cruciaal. Vertrouwen en stabiliteit. Spaarders moeten erop kunnen vertrouwen dat de spelregels niet van de ene op de andere dag veranderen. Overheden moeten duidelijk en proactief communiceren over de voordelen van SIA's en hoe deze bijdragen aan financieel welzijn op de lange termijn.

Er is een belangrijke discussie gaande over de vraag of de fiscale voordelen van SIA's alleen moeten gelden voor beleggingen in Europese activa. Dit is voor iedere lidstaat een politieke keuze, maar uit de praktijk blijkt dat gediversifieerde fiscale constructies die internationale spreiding mogelijk maken, beleggingen vele malen sneller doen groeien dan constructies die vooral op de binnenlandse markt gericht zijn. Als Europa zijn burgers echt meer zeggenschap wil geven en een beleggingscultuur wil ontwikkelen, moet het deze openheid omarmen.

De EU heeft vooruitgang geboekt op het gebied van financiële inclusie en de integratie van de kapitaalmarkten. Maar zonder SIA's ontbreekt er een cruciaal puzzelstuk. Lidstaten moeten de invoering van SIA’s prioriteit geven – niet als vervanging van pensioenen, maar als aanvulling daarop. Het potentieel is glashelder: meer zelfredzame spaarders, sterkere kapitaalmarkten en een veerkrachtigere Europese economie. Het is nu tijd om te handelen.