De wereld kampt met grote waterproblemen: tekorten aan drinkwater en vervuiling van zeeën en oceanen. Er zijn oplossingen, maar die hebben financiering nodig. ‘Blue bonds’, een nieuwe en snelgroeiende categorie, trekken steeds meer kapitaal aan, ook van Nederlandse beleggers. “Deze markt, nu zo’n €30 miljard groot, zal naar verwachting binnen drie tot vier jaar verdubbelen,” zegt Willem Visser, Impact Portfolio Manager bij de wereldwijde vermogensbeheerder T. Rowe Price. “De kapitaalbehoefte is enorm.”

Wereldwijd neemt de druk op watervoorraden toe en droogte, vervuiling en onveilig drinkwater bedreigen de leefbaarheid van complete regio’s. Denk aan vissersdorpen die leven met slinkende visstanden, landbouwgebieden die moeite hebben hun gewassen te irrigeren en groeiende steden die steeds meer aanspraak maken op schoon drinkwater. Deze kwesties staan centraal in twee Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties: SDG 6 (schoon water en sanitatie) en SDG 14 (leven in het water).

“Beide doelen behoren echter tot de meest ondergefinancierde VN-doelstellingen,” zegt Visser. “Vooral opkomende markten hebben enorme investeringsbehoeften om mensen, ecosystemen en hun economieën te beschermen. Kapitaal van de private sector uit het buitenland is essentieel.” Dat besef wint nu ook terrein in de financiële wereld.

Snelle groei van blue bonds

De markt voor blue bonds, obligaties voor projecten rond schoon water, sanitatie en gezonde oceanen, breidt zich razendsnel uit. “Vorig jaar schatte ik dat we als vermogensbeheerder in twaalf maanden ongeveer één tot twee miljard dollar aan nieuwe blue bond-uitgiftes konden ondersteunen,” legt Visser uit. “Een jaar later zitten we boven de vier miljard, en zit er nog eens zes miljard in de pijplijn. Dat hebben we samen bereikt - met beleggers, pensioenfondsen, asset managers en bedrijven. We leren van elke transactie, waardoor we de volgende deals efficiënter kunnen uitvoeren.”

Blue bonds zijn nauw verwant aan de bekendere green bonds en zijn volgens Visser een uiterst effectief beleggingsinstrument om een gezonde ‘blauwe economie’ te waarborgen. T. Rowe Price stemt de Global Impact Credit-strategie daarom deels af op dit snelgroeiende segment. In samenwerking met de International Finance Corporation (IFC) van de Wereldbank lanceerde de vermogensbeheerder eerder dit jaar zelfs een speciaal wereldwijd blue bond-fonds, met als doel de marktontwikkeling te versnellen.

De totale markt voor corporate blue bonds is inmiddels groter dan 30 miljard dollar en groeit “met dubbele cijfers per jaar”, aldus Visser. Hij verwacht dat het volume binnen drie tot vier jaar zal verdubbelen. De volgende stap is schaal. “We hebben nu bewezen dat het werkt. Maar we moeten meer bedrijven overtuigen om dit pad te volgen. Dáár ligt onze focus: laten zien dat het kan, dat het rendeert en dat het echt verschil maakt."

Nederland in de voorhoede

Voor een land dat grotendeels onder zeeniveau ligt, weet Nederland als geen ander land hoe essentieel water is. “Het bepaalt onze veiligheid, voedselvoorziening en economie. Nederland kan hier een voortrekkersrol spelen, dankzij de schat aan kennis en ervaring met waterbeheer die in de loop der eeuwen is opgebouwd,” zegt Merijn Vegter, Head of Distribution voor Nederland en België bij T. Rowe Price.

In de Nederlandse pensioenmarkt houdt de trend naar meer impactbeleggen onverminderd aan, vervolgt Vegter. “Met green bonds die vooral gericht zijn op klimaat- en hernieuwbare-energieprojecten is al ruime ervaring. Blue bonds bieden een veelbelovende vorm van diversificatie, omdat ze specifiek mikken op schoon drinkwater, sanitatie en gezonde oceanen. Het zijn enorme uitdagingen, maar ze krijgen zeer beperkte financiering, zelfs via green bonds. Water is daarom een cruciaal onderdeel van onze Global Impact Credit-strategie. Blue bonds voegen een nieuwe, broodnodige dimensie toe aan impactbeleggen.”

Ook in Nederland wint T. Rowe Price’s Global Impact Credit-strategie terrein. Onlangs werd de vermogensbeheerder door PGGM geselecteerd voor het beheer van een wereldwijd mandaat van 2 miljard dollar namens Pensioenfonds Zorg & Welzijn (PFZW). Het zogeheten ‘3D Global Credit’-concept van de pensioenuitvoerder, waarbij risico, rendement en duurzaamheid gelijkwaardig worden meegewogen, sluit nauw aan bij T. Rowe Price’s impactstrategie voor vastrentende beleggingen.

De voordelen van blue bonds

“Het grootste voordeel van een blue bond,” legt Visser uit, “is dat de opbrengst rechtstreeks wordt toegewezen aan watergerelateerde projecten. Beleggers weten precies waar hun geld naartoe gaat. Die transparantie spreekt beleggers aan, die waarde hechten aan duidelijkheid en meetbaarheid. Het is een mooie aanvulling op green bonds, waar doorgaans twee derde van het kapitaal naar wind- of zonneparken gaat. Hier is de focus smaller, wat vaak leidt tot hogere vraag en gunstigere financieringsvoorwaarden voor uitgevende instellingen.”

Het potentiële effect is aanzienlijk, voegt hij toe. “Als mensen toegang krijgen tot schoon drinkwater, dalen de ziekenhuisopnames. Minder ziekte kan betekenen: minder verzuim op het werk. Afvalwaterzuivering en goede afwatering ondersteunen bovendien de biodiversiteit. Bij één sanitatieproject in Brazilië zagen we zelfs schildpadden terugkeren - een direct biodiversiteitsvoordeel.”

Blue bonds brengen ook beleggingsrisico’s met zich mee, waaronder krediet- en renterisico. Opkomende markten zijn minder ontwikkeld dan ontwikkelde markten en kennen daarom hogere risico’s. Er is geen garantie op een gunstige uitkomst.

Nauwe samenwerking tussen beleggers, bedrijven en ontwikkelingsbanken

De groei van de blue bond-markt komt niet vanzelf. Achter elke geslaagde uitgifte gaat een intensief traject van overtuigen, structureren en verifiëren schuil. “Veel bedrijven kennen green bonds, maar weten niet hoe ze waterprojecten moeten definiëren of kwantificeren. Wij helpen die ambities te vertalen. Dat vergroot niet alleen de kans op een succesvolle uitgifte, maar versterkt ook de geloofwaardigheid van de markt. Alleen met heldere criteria, impactdoelen en een aantoonbare koppeling aan de relevante SDG’s voorkomen we dat ‘bluewashing’ het vertrouwen ondermijnt,” aldus Visser.

“Soms brengen we bedrijven in contact met een belegger, een ontwikkelingsbank of een multilaterale instelling om een transactie mogelijk te maken. Zo laten we zien dat een blue bond niet ingewikkelder hoeft te zijn dan een green bond, wel gerichter, met duidelijk meetbare impact.”