Clément Inbona, Fund Manager La Financière de l'Echiquier

Beleggers die de Amerikaanse economie volgen, zijn vertrouwd met een levendig debat tussen de duiven – de voorstanders van een soepel en verruimend monetair beleid – en de haviken – die een structureel strenger en restrictiever monetair beleid bepleiten. Vandaag lijkt die botsing van meningen echter zonder voorwerp te worden. Zoals voorzitter Jerome Powell afgelopen week nog eens herhaalde, blijft de Federal Reserve een verruimend monetair beleid voeren zolang de economie niet de volledige werkgelegenheid nadert.

En aangezien hij de werkloosheid vandaag op 10% schat, duurt het wellicht nog een hele tijd voor die drempel – 3% à 4% werkloosheid – binnen handbereik komt. Zo verwacht slechts één Federal Reserve-bestuurder tegen eind 2022 een symbolische renteverhoging met 0,25%, terwijl de zestien anderen denken dat de richtrente stabiel blijft tussen 0% en 0,25%. Eind 2023 zien nog steeds twaalf van de zeventien bestuurders een stabiele rente van bijna 0%. Een verkrapping van het monetair beleid is niet voor meteen, tenzij de inflatie plots de pan uit zou rijzen. Zeker op middellange termijn lijkt dit debat beslecht.

Daarom zien waarnemers van de Amerikaanse economie een nieuwe strijd tussen twee tegengestelde kampen opduiken: de mieren – pleitbezorgers van gematigde begrotingsstimuli – tegen de krekels – aanhangers van gulle en snelle overheidsuitgaven. Het debat gaat niet langer over het monetair beleid, maar over wat de regering in handen heeft: het begrotingsbeleid. De actuele hamvraag is of de steun- en herstelmaatregelen niet te omvangrijk zijn en niet dreigen de groei en inflatie zo sterk aan te wakkeren dat ze de economie onbedoeld uit balans brengen.

Ter herinnering: in 2020 kromp de Amerikaanse economie met 'slechts' 3,5%, terwijl het tekort op de begroting toenam tot 15,6%, ruim 10 procentpunten meer dan in 2019. Voor 2021 zijn de cijfers nog markanter: de verwachte groei in de Verenigde Staten bedraagt 4,1%, bij een tekort van naar verwachting meer dan 10%. De begrotingsstimuli overtreffen ruimschoots de schommelingen van het Amerikaanse bbp in 2020 en 2021. De crisis heeft diepe economische en maatschappelijke wonden geslagen – de confrontatie tussen mieren en krekels is dus zeker niet zonder belang.

In de eurozone lijkt dit debat voorlopig niet aan de orde. Hoewel de recessie er harder heeft toegeslagen (-7,2% in 2020), verbleken de tot nu toe aangekondigde herstelplannen bij de inspanningen van Uncle Sam: een tekort van 9,5% in 2020, dat in 2021 zou afnemen tot 6,2%. Als de eurozone niet nogmaals wil achterblijven zoals na 2008, terwijl ze zwaarder door de crisis getroffen is, moeten de regeringen en de Europese Unie snel met nieuwe herstelmaatregelen komen. Misschien werpen de Europese burgers binnenkort het trio Macron-Merkel-Mario een hedendaagse versie van de La Fontaine's fabel De krekel en de mier voor de voeten met de eis: "Vooruit, laat het geld nu maar rollen".