Alexis Bienvenu, Fund Manager La Financière de l'Echiquier

Zoals de winter in Europa de waterreserves aanvult die later voor groei en bloei zorgen, zo vult de overvloedige liquiditeit die de centrale banken tijdens deze lange winter van de pandemie verschaffen, het spaargeld aan van een groot deel van de bevolking (maar helaas lang niet van iedereen). Zo is de spaarquote in de Verenigde Staten gestegen van gemiddeld 7% naar een piek van 33% in april 2020.

Sindsdien is ze weliswaar afgenomen, maar eind december bedroeg ze toch nog steeds ruim 13%. Samengeteld op jaarbasis vertegenwoordigt dat een enorm reservoir aan spaargeld, dat wanneer de tijd rijp is, zijn weg zal vinden naar beleggings- en consumptiestromen – overigens gedeeltelijk via een website die uitgerekend naar een stroom genoemd is ... Europa moet daar, hoewel een deel van de bevolking er in grote nood verkeert, niet voor onderdoen: de spaarquote piekte in het voorjaar op 25% en ligt vandaag nog steeds hoger dan 16%, terwijl het langetermijngemiddelde rond de 12% ligt*.

Die bijna 'gedwongen' spaarijver is voor een groot stuk het gevolg van de ingeperkte verplaatsings- en consumptiemogelijkheden. In de Verenigde Staten kwamen daar bovendien nog eens de cheques bij die heel wat gezinnen in de bus kregen.

Hier en daar begint die gigantische reserve door te sijpelen. Zo is het aantal beurstransacties door particuliere beleggers fors toegenomen, in die mate dat zij nu een aanzienlijk deel van de handel in Amerikaanse aandelen vertegenwoordigen, terwijl hun aandeel tot voor kort eerder marginaal was. Zeker in smallcaps gaat het om grote volumes. Daar zit het fenomeen 'GameStop' voor iets tussen: dat Amerikaanse aandeel van een bedrijf op de rand van de ondergang koerste in januari meer dan 1700% hoger, om vervolgens die winst in enkele dagen tijd bijna helemaal weer kwijt te spelen.

De aankomende vloedgolf is ook te voelen aan de onverschilligheid waarmee beleggers de voorbije week enkele teleurstellende economische cijfers bejegenden. Zo viel de activiteit in de Chinese dienstensector (de Caixin-inkoopmanagersindex) flink lager uit dan verwacht, maar ondervonden Chinese aandelen daar weinig hinder van. De oorzaak van die verzwakking ligt weliswaar extern, bij de nieuwe lockdowns in een aantal regio's, maar ze zou wellicht tot grotere bezorgdheid hebben geleid als het geloof in een voorspoedige toekomst niet zo onwrikbaar was.

Wanneer gaat de kraan helemaal open, en met welk debiet? Niemand kan dat met zekerheid zeggen, maar het moment lijkt te naderen. De vaccinatie vordert goed, in het bijzonder in de Verenigde Staten, en bijna overal (behalve in Frankrijk) vertragen de besmettingscijfers sterk. Op verschillende plaatsen in de VS worden de beperkingen versoepeld. Het toch zwaar getroffen Italië opent opnieuw de deuren. De vloedgolf is in aantocht en zal langer aanhouden dan de opklaring die Europa afgelopen zomer al beleefde en de economie toen sterk deed opveren.

Op de beurs zullen die kapitaalstromen ongetwijfeld een positieve invloed blijven hebben op de koersen. De naderende consumptiegolf stelt historische winstcijfers in het vooruitzicht, wat doet vermoeden dat ook de bedrijfsinvesteringen records zullen breken. Toch zal de toekomst geen rustig kabbelende Amazone zijn. Om te beginnen zullen er naast grote winnaars ook zware verliezers zijn, zeker in de sectoren die zwaar door de coronacrisis getroffen zijn. Bovendien kan het toch al grote enthousiasme van beleggers naar extreme niveaus klimmen, waardoor de markten – in het bijzonder de sterkst gestegen sectoren – op lange termijn kwetsbaar kunnen worden. Tot slot kan een uitbundig herstel uitmonden in grote vrees voor inflatie, wat de rente zou opdrijven en de aan lage rente gewoon geraakte markten uit balans zou brengen.

Gelukkig zal de schade waarmee die uitbarsting van energie gepaard gaat waarschijnlijk minder groot zijn dan de verwachte welvaartsexplosie. De sterke instellingen die over de financiële stabiliteit waken, zullen die maximaal beperken, zoals pistebeheerders de lawines die zij ontketenen in goede banen leiden. Niettemin zal de wereld veel sneller veranderd zijn dan zonder de pandemie het geval zou zijn geweest. De verdedigingswallen van vroeger – in de vorm van onze instellingen – zijn daar niet noodzakelijkerwijs aan aangepast. De economische dooi die op komst is en misschien wel enkele jaren aanhoudt, zal een vruchtbare tijd zijn, maar ook dijken doen breken. Het is zaaks daarop voorbereid te zijn.

* Bron: Goldman Sachs Global Investment Research en Haver Analytics