Navbar logo new
Macroscoop : Geen revolutie, wel evolutie
Calendar23 Nov 2020
Thema: Macro

Door Enguerrand Artaz, Fund Manager La Financière de l'Echiquier.

"Er is vóór corona en er is na corona", "morgen zal anders zijn dan gisteren" ... Aan gemeenplaatsen over 'de wereld na corona' geen gebrek – alsof de crisis de loop van de wereld ingrijpend heeft veranderd en alle bestaande ontwikkelingen bruusk heeft afgebroken. Niets is minder waar.

Kijk maar naar de digitale revolutie. De technologiesector is ontegensprekelijk een van de grote winnaars van de crisis en e-commerce bloeit als nooit tevoren. Zo stelden de detailhandelsverkopen in de Verenigde Staten in oktober weliswaar teleur met een stijging van 0,3% (terwijl 0,6% werd verwacht), maar nam de onlineverkoop wel met 3,1% toe. Over een volledig jaar kwam er 29% bij, terwijl de totale detailhandelsverkopen met slechts 5,7% stegen.

Dat is louter een versnelling van een trend die al langer bezig is. Sinds begin 2000 zijn de detailhandelsverkopen iets meer dan verdubbeld. De onlineverkoop is in diezelfde tijdspanne meer dan verzesvoudigd. Begin jaren 2000 vertegenwoordigde hij met moeite 8% van het totaal, vandaag 23%. Ter vergelijking: de verkoop in supermarkten en buurtwinkels was in 2000 goed voor 18%, tegen 16% nu. Het snijpunt van beide curves werd niet bereikt door COVID-19. Dat gebeurde al in het laatste kwartaal van 2018.

Een ander voorbeeld is de explosieve toename van de begrotingstekorten in Europa. De crisis heeft de in Duitsland zo gekoesterde 3%-regel naar de prullenmand verwezen. Na de vroege jaren 2010, waarin de nadruk ondubbelzinnig lag op bezuinigen, kreeg die regel veel kritiek en leken zijn dagen geteld. Zo trok de top van de Vijfsterrenbeweging en de Lega er in Italië al tegen van leer voor zij in 2018 aan de macht kwamen en wilden beide partijen ertegenin gaan toen ze in de zomer van 2019 de ontwerpbegroting voor 2020 opmaakten. De crisis heeft alleen een onmiskenbaar aanwezige trend versneld.

Voor de grote geopolitieke evenwichten geldt hetzelfde. Azië, en met name China, nochtans de bakermat van de epidemie, komt als 'grote winnaar' uit de crisis. Dankzij hun voorbeeldige aanpak van de pandemie hebben heel wat Aziatische landen minder overlijdens te betreuren gehad én de economische schade beter kunnen beperken dan de regio's die drastischere maatregelen moesten nemen.

Dat succes werd recent bekroond met de ondertekening van een handelsakkoord tussen vijftien landen uit Azië en Oceanië, die samen de grootste vrijhandelszone ter wereld vormen. Voortrekker China verzamelde rond zich de tien landen van de Associatie van Zuidoost-Aziatische Naties (ASEAN), Japan, Zuid-Korea, Australië en Nieuw-Zeeland. Deze nieuwe vrijhandelszone vertegenwoordigt 30% van de wereldeconomie en telt 2,2 miljard consumenten (en nog meer indien India, dat vorig jaar uit het project stapte, gebruik zou maken van de mogelijkheid om later alsnog toe te treden).

Zoals gezegd was die ondertekening een bekroning, maar dan vooral van een lang proces dat al in 2012 van start ging. Samen met de massale investeringen die China de afgelopen jaren in Zuidoost-Aziatische landen deed (onder meer in Vietnam en Laos) en het streven sinds de crisis van 2008 om Aziatische munten aan de yuan te koppelen, toont dit akkoord dat de verschuiving van het zwaartepunt van de wereld naar Azië geen nieuw verschijnsel is.

Net zoals de stappen die Europa zet naar de collectivisering van schulden, belichaamt dit akkoord ook de 'regionalisering' van de wereld, die beetje bij beetje het multilateralisme van de afgelopen decennia lijkt te verdringen. De coronacrisis lijkt dus niet zozeer een revolutie te hebben veroorzaakt, maar vooral onderliggende trends fors te hebben aangezwengeld. Het lijdt geen twijfel dat die trends aan kracht zullen blijven winnen ... en beleggers hebben er alle belang bij dat ook in hun portefeuilles te weerspiegelen!

1.Exclusief auto's en voeding
2.Idem