Door Alexis Bienvenu, Fund Manager La Financière de l'Echiquier

Op 9 november 1989 viel de Berlijnse Muur. 9 november 2020 zal de geschiedenis ingaan als de dag waarop de 'muur van covid' – om niet te zeggen de 'Chinese Muur' – neerkwam, of toch bijna. Farmabedrijf Pfizer publiceerde namelijk erg veelbelovende resultaten: het vaccin waaraan het werkt, bood bij 90% van de proefpersonen een efficiënte bescherming.

Dat biedt uitzicht op een uitweg uit de pandemie. Beleggers, die als vanouds op de feiten vooruitliepen, stortten zich dan ook massaal op wat de markt tot voor kort links liet liggen: aandelen van COVID-19-gevoelige bedrijven. Zij kochten gretig de aandelen die de afgelopen maanden het meest waren achtergebleven, de zogeheten 'waardeaandelen', zoals luchtvaartmaatschappijen en winkelcentra.

Tegelijk verkochten ze de aandelen die voordien het meest in trek waren, de zogeheten 'momentumaandelen' (d.w.z. aandelen die een positieve trend vertonen), met name uit de technologie en gezondheidszorg. Het was al van 2008 geleden dat de factor momentum het zoveel slechter deed dan de factor value: -15% ten opzichte van de bredere markt op één dag, elfmaal het gemiddelde dagelijkse verschil. Statistisch gesproken is de kans even groot dat er marsmannetjes op aarde landen of dat Donald Trump zijn verlies toegeeft.

De val van de Muur luidde een nieuw geopolitiek tijdperk in. Luidt dit onverhoopte nieuws een duurzame ommekeer van de markt in? Daar garanties over geven zou behoorlijk gewaagd zijn. Toch zijn er elementen die erop lijken te wijzen. Zo lijken verschillende vaccins – van Pfizer en andere farmabedrijven – binnenkort beschikbaar te zullen zijn, in het bijzonder dat van een jong bedrijf uit Massachusetts met een Franse oprichter, Moderna.

Van al die vaccins in voorbereiding zou er toch minstens één de eindmeet moeten halen. Rusland en China beweren overigens stellig dat zij al een vaccin hebben. Bovendien stijgt het percentage van de bevolking dat – ten minste tijdelijk – immuun is automatisch naarmate meer mensen besmet raken en genezen. We kunnen ons dus een wereld voorstellen die over enkele maanden grotendeels verlost is van deze stam van het coronavirus en zich om de opgelopen schade goed te maken misschien wel ongeremd te buiten gaat aan avondjes uit, reizen, sociaal contact – en werk?

Zoals de inwoners van Oost-Berlijn in hun eerste maanden van herwonnen vrijheid? Wie weet komen er opnieuw 'dolle jaren' aan ...

Voorlopig kunnen we daar helaas echter geen zekerheid over bieden. Om te beginnen moet het vaccin van Pfizer bewaard worden bij uiterst lage temperaturen, wat de toediening ervan een moeilijk, langzaam en duur proces maakt. Het is ook helemaal niet zeker dat een meerderheid van de bevolking zich wil laten inspuiten met een product dat nog niet langdurig getest is. Enige terughoudendheid is begrijpelijk, met name bij diegenen die op het eerste gezicht het minst kwetsbaar zijn. Nooit eerder vond er een vaccinatiecampagne plaats op dergelijke schaal, met een zo moeilijk te hanteren en recent product. Ook dat zou ongezien zijn.

Daar komt nog bij dat het helemaal niet zeker is dat een vaccin ook op lange termijn beschermt, tegen de huidige stam of tegen toekomstige mutaties van het virus. Als het huidige coronavirus muteert zoals de seizoensgriep, en er dus op gezette tijdstippen een nieuwe vaccinatiecampagne nodig is, zou de situatie lange tijd bedrukt zijn.

Niettemin lijkt het evenwicht op de markt fundamenteel verschoven te zijn. De kentering is weliswaar langzaam en nog onzeker, maar over een tijdspanne van enkele maanden onafwendbaar. Dat wil niet zeggen dat de aandelen die tot voor kort in trek waren, nu zullen achterblijven. De digitale revolutie loopt en wij zien niets dat die beweging zou kunnen stoppen.

Gezondheidszorg zal belangrijk blijven, zeker naarmate de wereld verder vergrijst. En aandelen die verband houden met het klimaat spelen in op een dwingende situatie die nog jaren, zo niet decennia actueel zal blijven. De markt zal alleen misschien wat minder onevenwichtig zijn dan de afgelopen maanden of jaren. Tenzij er natuurlijk een nieuwe 'zwarte zwaan' opduikt, even onvoorstelbaar als deze. Als dat gebeurt, zullen de markt en de samenleving zich – net zoals virussen – echter opnieuw aanpassen en met vallen en opstaan een uitweg zoeken, zoals ze dat ook gedaan hebben op 9 november 2020, de eenendertigste verjaardag van de belangrijkste dag in de recente geschiedenis.