Door Clément Inbona, Fund Manager La Financière de l'Echiquier.

Tien maanden. Zolang heeft het geduurd om alle lidstaten van de Europese Unie (EU) op één lijn te krijgen over het gemeenschappelijke herstelplan. Tien maanden, dat is tegelijk veel in economisch zeer woelige tijden, en weinig in de context van de EU. We blikken nog eens terug op het hindernissenparcours.

Bij de start van de onderhandelingen stonden de lidstaten die gewonnen waren voor financiële solidariteit – een ruime meerderheid – tegenover de 'zuinige' landen, die niet happig waren op de collectivisering van schulden. Vervolgens strooiden Hongarije en Polen zand in de machine. Zij konden zich niet vinden in het mechanisme dat de steun afhankelijk maakte van respect voor de rechtsstaat. Het hele plan dreigde een tijdlang te stranden en liep opnieuw vertraging op. Vervolgens wierp het Duitse Grondwettelijke Hof alweer een nieuw obstakel op.

Al die onvoorziene ontwikkelingen ten spijt heeft de Europese ruiter bij de ratificatie door de parlementen van zevenentwintig lidstaten een foutloos parcours afgelegd. De Unie kan dus voor het eerst in haar bestaan in eigen naam schulden aangaan. Vanaf juli kan de eerste steun worden uitgekeerd en de budgettaire inspanningen van de lidstaten versterken. In één jaar tijd heeft de EU de banden nauwer aangehaald door een vorm van budgettaire solidariteit in te voeren. In het kader van de Europese constructie is dat bliksemsnel.

Gezien vanaf de overzijde van de Atlantische Oceaan is het daarentegen tergend langzaam en bitter weinig. Langzaam, want in minder dan zes maanden heeft de regering-Biden maar liefst drie grootschalige plannen ingevoerd: het American Rescue Plan (1.900 miljard dollar), het American Job Plan (2.000 miljard) en het American Family Plan (1.800 miljard). En daar houdt het niet op.

De regering-Biden stelt binnenkort haar begroting 2022 voor, die eveneens historische proporties belooft aan te nemen: zowat 6.000 miljard dollar. Als we naar de ingezette bedragen kijken, oogt het Europese plan bovendien bijzonder mager: in de VS zijn de maatregelen goed voor 27% van het bbp, in de EU is dat 'amper' 5,6%. De Verenigde Staten laten het vandaag breed hangen, terwijl Europa zich krenterig toont.

Dat verschil in budgettaire stimuli heeft vooralsnog geen gevolgen voor de wisselmarkt, die relatief rustig blijft en niet echt een duidelijke richting uitgaat. Zo noteert de euro-dollarkoers vandaag op hetzelfde niveau als in januari. De aanzwellende begrotings- en handelstekorten in de Verenigde Staten – die zoals het ernaar uitziet duizelingwekkend hoog zullen oplopen – pleiten echter voor waardeverlies van de dollar.

De Chinese munt, die tot een ongezien koersniveau gestegen is, bewijst daarentegen dat een handelsoverschot en een strikter begrotingsbeleid de wisselkoers positief beïnvloeden. Het beroemde gezegde "De dollar is onze munt, maar jullie probleem" zou dus wel eens kunnen omslaan in "De dollar is onze munt en ons probleem". Ditmaal is de rekening misschien voor de Amerikanen zelf en niet meer voor hun minder spilzieke partners.