Door Enguerrand Artaz, Fund Manager La Financière de l'Echiquier.
Door het sterke economische herstel en de aanhoudende inflatoire druk was het naderende einde van het verruimende monetair beleid de voorbije maanden een van de belangrijkste thema's op de markten. Inmiddels is een belangrijke dominosteen gevallen. De Amerikaanse Federal Reserve heeft officieel aangekondigd haar aankoopprogramma's met 15 miljard dollar per maand terug te schroeven (tapering), om ze uiteindelijk in juni 2022 stop te zetten. Tegelijk waren er bij verschillende centrale banken afgelopen week echter ook opnieuw duidelijk verruimende woorden te horen.
De Europese Centrale Bank beet de spits af. Christine Lagarde zette de puntjes op de i na haar vorige – fel bekritiseerde – persconferentie, die de indruk had gewekt dat de rente al in de zomer van 2022 zou worden verhoogd. Om de beleggersgemoederen te bedaren zei de voorzitster van de ECB dat zij het, gezien de vooralsnog matige inflatievooruitzichten op middellange termijn, zeer onwaarschijnlijk acht dat in 2022 alle voorwaarden voor een renteverhoging vervuld zullen zijn.
Haar Amerikaanse tegenhanger Jerome Powell kondigde diezelfde dag weliswaar de start van de tapering aan, maar herhaalde tegelijk dat er geen automatische koppeling bestaat tussen de afbouw van de obligatieaankopen en een eventuele renteverhoging. De voorzitter van de raad van bestuur zei dat de Federal Reserve blijk zal geven van 'geduld' alvorens een aanpassing van de richtrente te overwegen. De onuitgesproken boodschap was dat de centrale bank in het tempo van de afbouw voldoende bewegingsruimte laat om het monetair beleid indien nodig te kunnen verstrakken door de obligatieaankopen sneller terug te schroeven alvorens de rente te moeten wijzigen.
Daags nadien maakte de Bank of England het trio compleet met de verrassende aankondiging dat zij haar beleid niet wijzigt, terwijl de meeste waarnemers een verhoging van de richtrente verwachtten. Die beslissing wekte verbazing na de recentste uitlatingen van Andrew Bailey en ging gepaard met een eerder verruimende boodschap. Volgens het monetairbeleidscomité dreigt het macro-economische momentum namelijk te vertragen en is het herstel van de arbeidsmarkt onzeker.
Toch is de kans reëel dat die tegenstoot van de 'duiven' – de benaming voor centrale bankiers die een verruimend beleid voorstaan – weinig meer is dan een laatste stuiptrekking. De Bank of England wacht nu even af, maar zal niettemin zeer binnenkort de rente moeten optrekken. Het lijkt steeds zekerder dat de Amerikaanse Federal Reserve in 2022 hetzelfde lot beschoren zal zijn. De Europese Centrale Bank staat minder onder druk, maar zal toch moeten beslissen over de toekomst van haar aankoopprogramma's, te beginnen bij het PEPP (Pandemic Emergency Purchase Programme), dat normaliter in maart 2022 afloopt.
De echte bedoeling van de centrale bankiers was vooral om tijd te winnen en zoveel mogelijk pistes open te laten, omdat ze een overreactie die de economie al te hard zou treffen, wilden vermijden. Het risico daarvan is dat ze uiteindelijk behind the curve raken, waarmee wordt bedoeld dat ze achter de groei- en inflatiecijfers aanhollen en dat hun beslissingen te laat dreigen te komen. Voorlopig beschouwen de markten dat risico nog als iets positiefs – de aandelenindices zijn verder gestegen. Elk stevig cijfer over de arbeidsmarkt of de inflatie zal echter een bijkomende communicatie-uitdaging betekenen voor de centrale banken, die toch al op een slappe koord balanceren.
