Het is de hoogste tijd dat banken de financiering van de energietransitie hun topprioriteit maken, aldus Andrew Fraser, hoofd onderzoek financials en vastrentende waarden bij abrdn. Banken financieren de grootste bedrijven ter wereld en zijn daardoor een belangrijke partij in de strijd tegen klimaatverandering, maar ze pakken hun rol nog steeds niet voldoende op. Slechts vijf van de grootbanken wereldwijd hebben klimaatverandering als vast punt op de agenda staan.

De grootste banken ter wereld roepen al langer hoe belangrijk zij het klimaat vinden. De meeste hebben net zero doelstellingen, een desinvesteringsbeleid en regels om financieringsvoorwaarden voor duurzame bedrijven te verbeteren. Veel banken geven ook groene obligaties uit. Desondanks is, sinds de ondertekening van het Akkoord van Parijs in 2015, de financiering van fossiele brandstoffen door banken gestegen.

Actie

De financiering van de klimaattransitie biedt banken enorme groeikansen. Honderd bedrijven wereldwijd zijn samen verantwoordelijk voor 70% van alle CO2-uitstoot, dus de banken die hun activiteiten financieren hebben de macht om verandering teweeg te brengen. Het is de taak van vermogensbeheerders om de grote banken aan te sporen deze kans te pakken.

Daarom heeft abrdn een actieplan opgesteld voor de banken waarin ze een belang heeft of geïnteresseerd is. abrdn heeft 23 banken wereldwijd op verschillende factoren beoordeeld en de koplopers en achterblijvers in beeld gebracht. Britse banken bevinden zich bij de koplopers: Barclays, HSBC en RBS hebben de meest vastomlijnde plannen. Bank of China en de Franse bank BFCM blijven achter.

Interne emissies beperken

Elk bedrijf, ook vermogensbeheerders, moet in de eerste plaats zijn eigen CO2-uitstoot onder controle krijgen. Eventuele resterende emissies kunnen worden gecompenseerd met beplantingsplannen. abrdn wil hier niet de goedkoopste beschikbare bosaanplant zien, maar locaties die biodiversiteit en milieuvoordelen bieden voor tenminste 100 jaar.

Zodra de banken hun eigen uitstoot hebben aangepakt, kunnen zij hun aandacht richten op de bedrijven die zij financieren. De eerste stap in emissiebeheer is om de uitstoot te meten. Slechts zeven banken hebben een duidelijke footprint van het grootste deel van hun gefinancierde emissies (van bank- en investeringsactiviteiten). De daarbij gebruikte methode varieert: zo gebruikt de Rabobank de PCAF-methodologie, terwijl Barclays een interne 'BlueTrack'-methode voor CO2-boekhouding heeft ontwikkeld.

Uit gegevens van abrdn, die in het eerste halfjaar van 2021 zijn verzameld, blijkt dat 13 banken als doel hebben om in 2050 volledig klimaatneutraal te zijn. Drie van deze banken hebben ook een tussentijdse doelstelling. Lloyds heeft bijvoorbeeld toegezegd de CO2-uitstoot die wordt gegenereerd door projecten die het financiert tegen 2030 te halveren. Zonder duidelijke tussentijdse doelen is het moeilijk om de weg naar net zero te vinden. HSBC bijvoorbeeld wil in 2050 CO2-neutraal zijn, maar omdat er geen tussentijdse doelen zijn opgesteld, geeft dit niet het vertrouwen dat dit daadwerkelijk wordt gehaald.

Een nieuwe kredietverleningsstrategie

abrdn wil dat elke grote bank een ambitieuze strategie voor klimaatverandering publiceert, waarin gedetailleerd wordt aangegeven welk scenario de bank wil volgen. De strategie en het bijbehorende beleid en de doelstellingen moeten niet alleen door de raad van bestuur worden goedgekeurd, maar ook actief door de raad van bestuur worden uitgedragen en aangestuurd. Dit zorgt ervoor dat in de hele organisatie actie wordt ondernomen en niet alleen door een duurzaamheidsteam. Ten tijde van het onderzoek vond abrdn slechts vijf banken die klimaatverandering als vast punt op de agenda van de raad van bestuur hebben staan.

Bij elk aspect van het kapitaalallocatieproces moet het klimaat een rol spelen. abrdn wil dat de nadruk ligt op het ondersteunen van duurzame bedrijven. HSBC bijvoorbeeld wil de komende 10 jaar tussen 750 miljard en 1 biljoen dollar aan duurzame financiering te verstrekken. Sommige banken bieden nu betere leentarieven aan bedrijven met een hogere ESG-kwalificatie en er is een groeiende markt voor groene of aan duurzaamheid gekoppelde leningen.

Duurzame kredietverlening aan particulieren

De nadruk op het prioriteren van duurzame kredietverlening geldt niet alleen voor zakelijke klanten. De Nederlandse bank ABN Amro zegt dat haar hypotheekportefeuille meer broeikasgasemissies veroorzaakt dan haar leningen aan mijnbouw- of industriële bedrijven, dus abrdn wil zien dat banken ambitieuze nieuwe manieren van zakendoen met hun particuliere klanten uitrollen met de nadruk op klimaatveranderingsmaatregelen.

abrdn maakt zich zorgen over het achterlopen van consumentenbanken op hun zakelijke concurrenten bij het kwantificeren van de CO2-voetafdruk van hun leningenportefeuille. Zowel Lloydbs als NatWest hebben toegezegd de uitstoot in verband met hun leningenportefeuille te halveren, maar moeten nog uitzoeken hoe hoog deze uitstoot is.

abrdn wil dat elke grote bank, zowel voor de zakelijke markt als voor consumenten, zich terugtrekt uit bedrijven die hun duurzaamheid niet willen verbeteren en groene financiering aanbiedt aan klanten die dat wel willen, een CO2-voetafdruk maakt van de leningenportefeuille en serieus werk maakt van emissiereductie. Er is geen tijd te verliezen - het moment voor daadkracht is nu aangebroken.