De bedrijven van morgen moeten rekening houden met hun werknemers en klanten, het milieu en de maatschappij – en wij moeten de juiste tools hebben om ze te analyseren, zegt Head of ESG Eric Borremans.
Interview met Eric Borremans, Head of Environmental Social & Governance Pictet Asset Management.
Hoe hebben duurzame effecten gepresteerd bij de correctie van de aandelenmarkt aan het begin van het jaar?
Het is een gemengd beeld. Bij Pictet vertegenwoordigen ESG-fondsen een vrij breed scala aan activaklassen (aandelen, obligaties, geldmarkt) en beleggingsstrategieën. Vanaf het begin van het jaar zijn de prestaties van aandelen niet meer zo goed geweest in vergelijking met traditionele indexen. Duurzaam beleggen heeft echter een langetermijnperspectief en presteerde de voorbije vijf jaar zeer gunstig.
Welke lessen kunt u trekken uit deze volatiliteit?
De volatiliteit van de voorbije maanden heeft de fundamenten van duurzaam beleggen niet in vraag gesteld. De decarbonisatie van de economie, de energietransitie of de groeiende behoefte aan drinkwater zijn niet afhankelijk van het monetaire beleid van de centrale banken, maar van langetermijntrends. Het belang van beleggen in deze fondsen wordt niet ondermijnd door de volatiliteit op korte termijn. ESG-fondsen, die zich richten op een betere beoordeling, begrip en toepassing van een robuustere corporate governance, zouden zelfs moeten profiteren van moeilijke marktfasen.
Hoe komt dat?
Als geld stroomt, is er geen druk om de moeilijke keuze te maken tussen cashflow gebruiken voor investeringsprojecten of voor de inkoop van eigen aandelen. Het verschil tussen bedrijven met een langetermijn- en kortetermijnfocus is daarom niet noodzakelijk duidelijk. Bij strengere kredietvoorwaarden kunnen echter reële prestatieverschillen ontstaan ten gunste van bedrijven die langetermijnbeleggingen hebben verkozen boven kortetermijnsparen.
U lanceerde een fonds dat belegt in familiebedrijven. Is hun governance meestal anders dan die van andere bedrijven?
Toonaangevende ESG-ratingbureaus gebruiken monolithische analysecriteria die doorgaans de voorkeur geven aan het corporate governance-model van bedrijven met verwaterd kapitaal. Deze keuzes leiden tot discriminatie van familiebedrijven, die wij definiëren als bedrijven waarvan de oprichters ten minste een derde van het kapitaal of de stemrechten bezitten. Dat blijkt uit de onafhankelijkheid van de raad van bestuur, waar de minimumdrempel van 50% onafhankelijke bestuurders terecht in vraag kan worden gesteld. We schatten dat 10% van de markt een sterke familieverankering heeft, en we hebben een studie gepubliceerd die aantoont dat de analyse van de bureaus ontoereikend is. Wij zijn van mening dat de governanceanalyse zich moet aanpassen aan de eigendomsstructuur en de feitelijke situatie van bedrijven in plaats van bij vaste modellen te blijven.
Volgens onze analyse is de beursprestatie van familiebedrijven op lange termijn zeer gunstig, omdat ze verder vooruitkijken dan vele anderen, in die mate dat we in 2020 een daarbij aansluitende beleggingsstrategie hebben gelanceerd.
Begunstigen de best presterende bedrijven de belangen van aandeelhouders of werknemers of klanten? Komt dit onderwerp niet opnieuw aan de orde omdat we uit de pandemie komen en het zogenaamde 'grote ontslag' plaatsvindt?
Ik ga akkoord met uw observatie. In deze post-Covid-periode nemen miljoenen Amerikaanse werknemers ontslag, om een aantal redenen, waaronder levenskwaliteit, en bestaat er een reëel risico dat de geschoolde beroepsbevolking schaarser en duurder wordt. In de resultatenrekeningen van bedrijven zijn werknemers een bron van kosten en verplichtingen via lonen, salarissen en pensioenbijdragen. Maar paradoxaal genoeg verschijnen de bedrijfscultuur en de motivatie van het personeel voor een gemeenschappelijk project niet als troeven op de balans. Op dat gebied helpt de boekhouding ons niet.
Het bedrijf van morgen moet rekening houden met werknemers, klanten, het milieu en de maatschappij.
Daarom hebben wij bijkomende criteria opgenomen in onze ESG-analyse van bedrijven. Wij weten bijvoorbeeld dat het personeelsverloop varieert volgens economische cycli en bedrijfssectoren, en we proberen bedrijven te vermijden waar het verloop ongewoon hoog is. Bedrijven met een personeelsverloop van meer dan 15% vernieuwen hun menselijk kapitaal om de zes jaar. Dat leidt tot verborgen, maar zeer aanzienlijke kosten.
Het 'aandeelhouder'-model, gericht op de belangen van de aandeelhouder, vertoont gebreken. Het bedrijf van morgen moet rekening houden met werknemers, klanten, het milieu en de maatschappij. De ESG-analyse probeert deze complementaire aspecten op te nemen.
Wat waren de belangrijkste stappen in ESG-beheer bij Pictet?
Het ESG-beheer bij Pictet gaat al meer dan 20 jaar terug met fondsen die beleggen in water en duurzame Europese aandelen. Het aanbod is verder uitgebreid naar andere activaklassen. De diversificatie van het aanbod is de afgelopen jaren versneld met de Europese SFDR-classificatie. Een jaar geleden hadden we 50% van onze fondsen omgezet in overeenstemming met de normen van artikel 8 en artikel 9. We zitten nu op 75%.
