Earth Overshoot Day is een jaarlijks terugkerende herinnering aan de schaarste van onze natuurlijke hulpbronnen. Elk jaar markeert deze dag het punt waarop de mensheid de natuurlijke hulpbronnen heeft opgebruikt die de aarde in een jaar tijd kan herstellen. Het concept van Earth Overshoot Day werd voor het eerst geïntroduceerd door het Global Footprint Network in 2006. Sindsdien is het een veel gebruikte maatstaf om de impact van de mensheid op de planeet uit te drukken. In 2022 viel Earth Overshoot Day wereldwijd vroeger dan ooit tevoren, op 28 juli. Nederland is volgens het Global Footprint Network sinds vorige week door zijn natuurlijke hulpbronnen voor 2023 heen.
Volgens berekeningen van het Wereld Natuur Fonds valt Overshoot Day wereldwijd dertien dagen later wanneer voedselverspilling met de helft verminderd. Het halveren van de vleesconsumptie levert maar liefst zeventien dagen respijt op. De potentieel grootste winst ligt echter bij CO2-reductie. Het halveren van de koolstofvoetafdruk vermindert de impact van de mensheid op de uitputting van de aarde met 92 dagen.
Alternatieve mobiliteitsoplossingen
Een manier voor bedrijven en consumenten om de koolstofvoetafdruk te verkleinen die binnen handbereik ligt, is bewuster en slimmer gebruikmaken van mobiliteit. Twee van de zeven belangrijke trends om duurzame mobiliteitsoplossingen te versnellen, zijn het bevorderen van gedeelde mobiliteit en het versnellen van elektrificatie.
De onmiddellijke milieuwinst die gedeelde mobiliteit oplevert is goed gedocumenteerd. Naast het openbaar vervoer is het gebruik van gedeelde elektrische auto's, fietsen en scooters inmiddels gemeengoed in grote Nederlandse steden. Het vermindert direct het aantal opstoppingen en zorgt voor bewuster gebruik van mobiliteit. E-bikes worden door het enorme verschil in gebruikskosten een serieus alternatief voor auto’s. Investeerders kunnen een belangrijke rol spelen in het aanjagen van deze verandering en daar ook de vruchten van plukken. Nederland vervult op dat vlak een voortrekkersrol. Nederlanders bezitten nu voor bijna 12 miljard euro aan elektrische fietsen, becijfert de e-bike monitor van Multiscope. Een toename van meer dan 3.5 miljard in twee jaar tijd. In 2020 werd de omvang van de markt nog geschat op 8,4 miljard euro.
Niet alleen voor consumenten biedt duurzame mobiliteit toegankelijke milieuwinst. Volgens de Arval Mobility Fleet Barometer 2022 gebruikt zes op de tien Nederlandse bedrijven ten minste één alternatieve brandstoftechnologie voor het eigen wagenpark. Hybride auto’s zijn met 38% het meest populair, gevolgd door plug-in hybrides (37%) en 100% batterij-elektrische voertuigen - BEV's (34%). Hoewel kosten een belangrijke motivatie vormen voor het overschakelen op alternatieve brandstoffen, noemden respondenten de milieuwinst en intern bedrijfsbeleid het vaakst als belangrijkste drijfveer voor de overstap.
Investeren in duurzaam gebruik
Naast het verminderen van grondstofgebruik, is het behouden en beschermen van kwetsbare ecosystemen een essentiële stap om te voorkomen dat Earth Overshoot Day nog eerder valt. Zonder effectieve bescherming van bossen, oceanen en zoetwatersystemen krijgt de aarde de kans niet om zich te herstellen van uitputting. We zijn afhankelijk van deze systemen voor schone lucht, drinkwater en voedselzekerheid. Door te investeren in duurzame landbouw en bosbouw, ecotoerisme en projecten voor schone waterinfrastructuur kan het behoud en herstel van grondstoffen worden ondersteund.
Rado Georgiev, Strategic Sustainability Advisor bij BNP Paribas: "De bescherming van natuurlijke hulpbronnen vereist gecoördineerde inspanning. We moeten de deeleconomie en andere bedrijfsmodellen die het gebruik van grondstoffen beperken economisch rendabel maken. Met hun keuzes kunnen bedrijven en consumenten de negatieve trend, van een steeds eerder vallende Earth Overshoot Day, omkeren. Bedrijven die de bescherming van natuurlijke hulpbronnen onderdeel maken van hun businessmodel verdienen steun van de overheid en investeerders.
Een voorbeeld van een innovatief bedrijfsmodel gericht op het verminderen van uitstoot en het behoud van schaarse grondstoffen, is het in duurzaam bosbeheer gespecialiseerde International Woodland Company (IWC). IWC biedt management- en adviesdiensten aan op het gebied van duurzame investeringen in bosgebied, landbouwinvesteringen en ecosysteemdiensten, waaronder koolstofkredieten en conservatieprojecten. Het beheert bijna 5 miljard euro aan institutionele mandaten voor investeringen in duurzame bosbouw wereldwijd.”
