- Uit nieuw onderzoek blijkt dat de kosten van hernieuwbare energietechnologieën sneller kunnen dalen dan veel invloedrijke modellen suggereren.
- Lagere prijzen zouden de adoptie van hernieuwbare energie versnellen, wat zou leiden tot een sterke daling van de uitstoot van CO2.
- De markt realiseert zich nog niet volledig wat de langetermijngevolgen zijn voor aandelen in de energietransitie.

De groeiende wereldwijde vraag naar energie en zorgen over klimaatverandering stimuleren de behoefte aan hernieuwbare energie en gerelateerde technologieën met een lage CO2-uitstoot. Caroline Cook, hoofd Klimaatverandering bij Baillie Gifford, zegt: "We kunnen nog niet precies weten hoe de energie- en klimaattransitie zich de komende vijf, tien, laat staan vijftig jaar zal ontvouwen. Maar we moeten het onverwachte verwachten. We moeten openstaan voor scenarios die ons stap voor stap verder brengen en de complexiteit van diepgaande systeemveranderingen verkennen.” Een recente studie van het Institute for New Economic Thinking (INET Oxford) van de Universiteit van Oxford biedt zo'n kans. Het daagt consensusvoorspellingen uit en suggereert dat ze onvoldoende rekening houden met de implicaties van exponentiële groei op de lange termijn.

Het feedback-vliegwiel

De auteurs van de studie baseren hun benadering op Wright's Law. Cook legt uit: "Het belangrijkste inzicht is dat een 'leercurve' van toepassing is op windturbines, zonnepanelen en andere hernieuwbare technologieën: bij elke verdubbeling van de productie dalen de fabricagekosten van elke eenheid met een constant percentage. De resulterende prijsdalingen stimuleren de vraag, leiden tot efficiëntiewinsten, stellen fabrikanten in staat om de prijzen verder te verlagen, enzovoort. En omdat de prijsdalingen exponentieel zijn, versnelt de cyclus nog eens naarmate deze vordert."

Fossiele brandstoffen profiteren niet van een dergelijk effect. "Hoewel ingenieurs de extractieprocessen voortdurend hebben verbeterd, zorgt de noodzaak om in steeds extremere omgevingen te werken naarmate de bronnen moeilijker te vinden zijn, ervoor dat de besparingen teniet worden gedaan," zegt Cook. Bovendien hebben de acties van het OPEC-kartel gedurende 50 jaar sociale en politieke complexiteiten toegevoegd aan de marktprijzen van deze energiegrondstoffen. Als gevolg hiervan zijn de prijzen van olie, gas en steenkool ongeveer hetzelfde als 140 jaar geleden, als je rekening houdt met inflatie. De kernboodschap hier is dat hernieuwbare energie een technologie is, terwijl fossiele energie een grondstof is.

Het onderzoek suggereert dat een snelle overgang naar hernieuwbare energie de wereld tegen 2050 ongeveer $12 biljoen zou kunnen besparen in vergelijking met het handhaven van de status quo. Dat is zelfs na rekening te houden met de vereiste van een meer ingewikkeld elektriciteitsnet, waarvan wordt geschat dat het jaarlijks een extra $140 miljard zou kosten om te onderhouden. "Gezien het feit dat fossiele brandstoffen een beperkte grondstof zijn, is de kans groot dat hoe langer we daarvan op grote schaal afhankelijk blijven, hoe waarschijnlijker het is dat de prijzen ervan zullen stijgen. Dus zelfs het cijfer van $12 biljoen kan een onderschatting zijn," zegt Cook.

De studie geeft ook aan dat de emissies van het energiesysteem een steile daling zouden ondergaan in de jaren 2030 volgens het snelle transitie-model, na slechts een daling van ongeveer 10 procent in de jaren 2020. Dit weerspiegelt de langzaam-dan-plotselinge aard van exponentiële verandering. En het benadrukt waarom we niet per se moeten wanhopen als de vermindering van emissies relatief beperkt blijft op korte termijn.

Gevolgen voor investeringen

Zoals hierboven beschreven, kunnen de krachten die hernieuwbare energie stimuleren sterker zijn dan over het algemeen wordt erkend, waardoor voor beleggers het potentieel ontstaat om aanzienlijke rendementen te behalen. Houd in gedachten dat de Oxford-studie slechts scenario's biedt, geen voorspellingen. Maar ze lijken wel stevig gefundeerd. Enkele andere gevolgen zijn onder meer:

Er zijn uitzonderlijke bedrijven om in te investeren die naar verwachting de energietransitie op middellange tot lange termijn zullen versnellen. Ze kunnen actief zijn in verschillende niches en zich momenteel in verschillende stadia van hun levenscyclus bevinden, maar ze bieden allemaal potentieel voor aanzienlijke langetermijnrendementen. Voorbeelden zijn de fabrikant van elektrische auto's NIO en de ijzerertsproducent FMG, die investeert in de transitie van steenkool en aardgas naar zonne-energie en waterstof. Een groter gebruik van hernieuwbare energie kan zorgen voor een wereld met overvloedige, betaalbare energie. Dit zou ontwikkelingslanden kunnen ondersteunen en sommige bedrijfsmodellen voor het eerst winstgevend maken. Sommige kunnen zelfs helpen om uiteindelijk de wereldwijde opwarming van de aarde terug te draaien. Bijvoorbeeld, Climeworks ontwikkelt een manier om met behulp van goedkope elektriciteit CO2 uit de lucht te verwijderen en op te slaan.

Een ander gevolg van een snellere dan verwachte overgang is dat elektriciteitsnetten eerder met veel complexiteit moeten omgaan. Dat schept mogelijkheden voor leveranciers van software en hardware om dit te beheren. Bedrijven als de fabrikant van elektrische kabels Nexans en de internetdienstverlener Cloudflare bieden op dit terrein mooie kansen. Zoals exponentiële groei snelle veranderingen in het gebruik van hernieuwbare energie kan bewerkstelligen, kan het ook een kantelpunt veroorzaken voor het beleid van overheden. In het verleden vond verandering vaak plaats via enorme veranderingen in plaats van kleine stapjes. Evenzo zou de versnelling van extreem weer en klimaatschade wetgevers ertoe kunnen aanzetten om plotseling actie te ondernemen tegen koolstofintensieve activiteiten via belastingen en andere regelgeving. Bedrijven die zich hierop slecht voorbereiden kunnen aanzienlijk dalen in waarde.

Cook: "Er valt veel om over na te denken en in overweging te nemen. Baillie Gifford heeft als voordeel dat ze wil investeren in bedrijven voor 5 tot 10 jaar of langer. Deze periode geeft de exponentiële effecten die hierboven zijn beschreven de tijd om betekenisvolle veranderingen teweeg te brengen. Door deze geduldige aanpak kunnen we transformerende bedrijven ondersteunen om de energietransitie vooruit te helpen en sterke rendementen behalen voor onze cliënten.”